برگزاری اجلاس «صلح جهانی» در جاکارتا؛ هیچ صلحی بدون قدرت پایدار نمی‌ماند
حجت‌الاسلام والمسلمین حمید شهریاری دبیرکل تقریب مذاهب اسلامی در نهمین اجلاس بینالمللی «صلح جهانی» در جاکارتا بیان کرد: هیچ صلحی بدون قدرت پایدار نمی‌ماند.
با همکاری سفارت و رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در اندونزی، حجت‌الاسلام والمسلمین حمید شهریاری دبیرکل تقریب مذاهب اسلامی جهت شرکت و حضور در نهمین اجلاس بینالمللی «صلح جهانی» وراد جاکارتا شد.
وی در بدو ورود مورد استقبال سفیر و رایزن فرهنگی کشورمان قرار گرفت. شرکت در نشست‌های عمومی و تخصصی، سخنرانی و دیدار با شخصیت‌های مهم و تاثیر گذار در جهان اسلام و شرکت در شورای فرهنگی سفارت از برنامه‌های شهریاری در اجلاس جهانی صلح بوده است.
وزارت فرهنگ اندونزی نهمین مجمع جهانی صلح را با یک میزبانی چند فرهنگی با عنوان «هماهنگی در فرهنگ: پذیرش تنوع، تجلیل از وحدت» درگالری ملی جاکارتا افتتاح کرد. این رویداد نمادی از آغاز این مجمع بینالمللی بود که از 9 تا 11 نوامبر 2025 (18 تا 20 آبان) برگزار شد و بیش از 60 شخصیت از 24 کشور و 110 شخصیت ملی از ادیان مختلف، دانشگاهیان و فعالان صلح در آن شرکت کردند.
فضلی زون وزیر فرهنگ اندونزی در این مراسم، تأکید کرد که فرهنگ باید زبان اصلی صلح جهانی باشد. صلح باید پرورش یابد. صلح خود به خود ظاهر نمی‌شود؛ بلکه از طریق گفتگو، احترام متقابل و شجاعت درک یکدیگر رشد می‌کند.
فضلی زون بر موضوع اصلی این مجمع، «وسطیت اسلام و چین برای همکاری جهانی» تأکید کرد. او اذعان کرد که ارزشهای وسطیت اسلامی، مانند توسط (میانه‌روی)، توازن (تعادل) و تسامح (مدارا) با فلسفه چینی هه، رن و لی که بر هماهنگی، فضیلت و احترام اخلاقی تأکید دارد، همسو هستند. وحدت به معنای عدم وجود تفاوت‌‌ها نیست. خرد و حکمت در توانایی پرورش تفاهم در میان تنوع نهفته است.
در این میزبانی چندین شخصیت جهانی ازجمله دین شمس الدین رئیس مجمع جهانی صلح و رئیس مرکز گفتگو و همکاری تمدن ها؛ خانم عاطفه یحیی آغا، چهارمین رئیس جمهور جمهوری کوزوو؛ تان سری لی کیم یو، بنیانگذارمرکز آموزش چند فرهنگی چنگ هو؛ عباس شومان، مشاور دانشگاه الازهر مصر؛ نحله شبری السیدی و سفرایی از مصر و ایران حضور داشتند.
گفت‌وگوی تمدن‌ها؛ مسیر صلح و قدرت در جهان چندفرهنگی
آدیس قدیر معاون رئیس مجلس نمایندگان اندونزی در امور اقتصادی و مالی، سخنان افتتاحیه نهمین مجمع جهانی صلح را که از ۹ تا ۱۱ نوامبر ۲۰۲۵ در جاکارتا برگزار میشود، ایراد کرد. در این مجمع، چهره‌های ملی و بینالمللی از پیشینه‌‌های مختلف سیاسی، مذهبی و فرهنگی حضور داشتند.
آدیس قدیر در سخنان خود بر اهمیت این مجمع به عنوان بستری استراتژیک برای تقویت تعهد جهانی به صلح در بحبوحه افزایش درگیری‌های مسلحانه، تنش‌های ژئوپلیتیکی و بحران‌های انسانی تأکید کرد.
وی ابراز داشت: گفت‌وگوی بین تمدنی کلید ایجاد مدارا، جلوگیری از خشونت و مدیریت تنوع به عنوان یک قدرت مشترک است. گفت‌وگو راهی برای حل مسالمت‌آمیز درگیری‌ها و ایجاد درک متقابل بین گروه‌های مختلف است. ما نباید اجازه دهیم که از دین به عنوان توجیهی برای خشونت استفاده شود.
آدیس قدیر عنوان کرد: این مجمع حاصل تلاش مشترک مرکز گفت‌وگو و همکاری میان تمدن‌ها و بنیاد چندفرهنگی و آموزشی چنگ هو است. هر دو متعهد به بررسی ارزشهای وسطیت اسلام و اندیشه چینی به عنوان سهم آسیا در ساختن جهانی عادلانه و هماهنگ هستند.
وی همچنین، گفت که مجلس نمایندگان کاملاً از ابتکار مجمع جهانی صلح حمایت می‌کند و به حمایت از اصول صلح از طریق دیپلماسی پارلمانی ادامه خواهد داد.
آدیس قدیر امیدوار است که این مجمع بتواند آگاهی جمعی را تقویت کند و به پایه‌ای برای همکاری پایدار بینالمللی تبدیل شود.
تان سری لی کیم یو، رئیس بنیاد چندفرهنگی و آموزشی چنگ هو در افتتاحیه نهمین مجمع جهانی صلح "صلح به عنوان زیرساخت نامرئی بشریت": امروز، در قلب پارلمان اندونزی - خانه مردم و صدای دموکراسی - فصل جدیدی از امید را می‌گشاییم. نهمین مجمع جهانی صلح فقط یک رویداد نیست؛ بلکه هدیه‌ای از اندونزی به آسه‌آن و جهان است. این مجمع که از روح بینکا تونگال ایکا - وحدت در تنوع - زاده شده است، به بشریت یادآوری می‌کند که صلح به معنای فقدان درگیری نیست، بلکه وجود شفقت، درک و عدالت است.
وی ادامه داد: در جهانی که خشونت هر ساله تا ۱۵ درصد از ثروت جهانی را می‌بلعد، ندای صلح باید بلندتر از صدای جنگ باشد. از پارلمان جاکارتا اعلام می‌کنیم که صلح یک کالای لوکس نیست؛ بلکه زیرساخت نامرئی رفاه و پایه و اساس یک نظم عادلانه جهانی است. ما عمیق‌ترین قدردانی خود را از مرکز گفت‌وگو و همکاری میان تمدن‌ها به خاطر فداکاری بی‌دریغشان در زنده نگه داشتن گفت‌وگوی صلح در میان ملت‌ها و نسل‌ها ابراز می‌کنیم.
تان سری لی کیم یو بیان داشت: امید است این نهمین مجمع جهانی صلح، آغاز فصل جدیدی باشد - جایی که آسه‌آن به قطب‌نمای اخلاقی جهان تبدیل میشود، جایی که بشریت وحدت خود را دوباره کشف می‌کند و جایی که صلح به میراث مشترک ما برای نسل‌های آینده تبدیل میشود. صلح هدیه اندونزی به جهان است - و بزرگترین امید جهان برای آینده.
صلح؛ جوهر اصلی حیات
یوسف کالا، دهمین و دوازدهمین معاون رئیس جمهور جمهوری اندونزی و دین شمس الدین، رئیس مرکز گفت‌وگو و همکاری تمدن‌ها در اولین جلسه پس از افتتاحیه به اتفاق آرا اظهار داشتند که هسته تمدن بشری صلح است، که با موضوع اصلی نهمین مجمع جهانی صلح امسال مطابقت دارد.
یوسف کالا تأکید کرد که صلح فقط یک مفهوم نیست، بلکه بخشی از زندگی روزمره مردم است. همه به زندگی صلح‌آمیز فکر می‌کنند. هیچ‌کس به قربانیان جنگ فکر نمی‌کند. پس چگونه هر روز بارها و بارها صلح و سلام می‌گوییم؟ در نمازهایمان «السلام علیکم» می‌گوییم. هر جا که با مردم ملاقات می‌کنیم، «السلام علیکم» می‌گوییم. این دعایی برای صلح است. بنابراین، جوهر زندگی ما صلح است. بنابراین، این به همه ما الهام می‌بخشد تا برای صلح در این جهان تلاش کنیم. یوسف کالا همچنین به جایگاه اندونزی در ترویج صلح جهانی اشاره کرد. بله، البته که ما تلاش می‌کنیم. رئیس جمهور نیز در سازمان ملل در این راستا تلاش می‌کند.
جنبش اخلاقی صلح‌آفرینان جهانی
دین شمس‌الدین اظهار داشت که مجمع جهانی صلح یک جنبش اخلاقی در میان ملت‌ها و ادیان است که از سال ۲۰۰۶ در حال برگزاری است.
وی مطرح کرد: این مجمع یک گردهمایی سیاسی نیست، بلکه فضایی برای ایده‌های صلح‌جویان جهان است. این فعالیت از سال ۲۰۰۶ هر دو سال یکبار، به صورت دوسالانه، در حال برگزاری است. این نهمین دوره است. این در واقع و حقیقتاً یک جنبش اخلاقی برای صلح‌جویان جهان است. از آنجا که ما یک دولت یا یک کشور نیستیم، همانطور که یوسف کالا در مورد اهمیت صلح گفتند، در یک سطح اخلاقی برای گسترش ایده‌ها هستیم.
دین شمس‌الدین افزود: بنابراین این صرفاً نشستی از صلح‌جویان، از ادیان، کشورها و حرفه‌های مختلف است. در اصل آنها ملاقات می‌کنند و در نهایت بحث و گفتگو می‌کنند. البته، نهادهای برگزارکننده و سازمان‌های مربوطه آنها اهمیت آنچه را که ما راه میانه می‌نامیم، در اولویت قرار خواهند داد.
وی همچنین بر ارزشهای اعتدال در سنت‌ها و ادیان که پایه و اساس این مجمع هستند، تأکید کرد. از اسلام، وسطیت اسلام، و از کنفوسیوس یا چینی، ژونگ یونگ، که ظاهراً به معنای همکاری در اعتدال برای خیر عمومی است.
رهبران امیدوارند که از طریق این مجمع، روحیه صلح همچنان در کشورهای مختلف گسترش یابد. اندونزی، با تنوع و ارزشهای اعتدال، فرصتی عالی برای ادامه ایفای نقش فعال در ارتقای ثبات و گفتگوی جهانی محسوب میشود.
شورای نمایندگان منطقه‌ای جمهوری اندونزی دیپلماسی صلح جهانی را بر اساس روحیه بینِکا تونگال ایکا (تنوع در عین وحدت) ترویج می‌دهد.
سلطان بختیار نجم الدین، رئیس شورای نمایندگان منطقه‌ای در ضیافت ناهار نهمین مجمع جهانی صلح در لابی ساختمان نوسانتارای 5 مجتمع پارلمان، جاکارتا تأکید کرد که اندونزی نقشی استراتژیک در ایجاد صلح در میان ادیان و فرهنگ‌ها دارد. در بحبوحه افزایش تنش‌های جهانی و تقویت سیاست‌های هویتی، روحیه «بینِکا تونگال ایکا» الگویی واقعی برای جهان در حفظ هماهنگی در میان تنوع محسوب میشود.
وی خاطرنشان کرد: تنوع اندونزی یک قدرت اخلاقی و یک دارایی دیپلماتیک محسوب میشود که باید به طور مداوم به جهان ترویج شود.
لزوم تقویت دیپلماسی فرهنگی و گفت‌وگوی بین ادیان
سلطان بختیار نجم‌الدین بیان کرد: ما می‌خواهیم نشان دهیم که اندونزی هماهنگ است. ما نمونه‌ای از وحدت در تنوع هستیم، همانطور که در شعار «بینکا تونگال ایکا» (وحدت در تنوع) منعکس شده است، که می‌خواهیم از آن حمایت کنیم. تاریخ خوانده‌ام و از کشورهای زیادی بازدید کرده‌ام؛ هیچ کشور دیگری به اندازه اندونزی منحصر به فرد نیست، با قومیت‌های متعدد، ده‌ها هزار جزیره، قبیله، فرهنگ و مذهب، اما همچنان هماهنگی را حفظ می‌کند. این پیام مهمی است.
وی بر اهمیت تقویت دیپلماسی فرهنگی و گفت‌وگوی بین ادیان به عنوان یک راه حل میانه در بحبوحه افزایش تنش‌های ژئوپلیتیکی جهانی تأکید کرد.
سلطان بختیار نجم‌الدین اظهار داشت: انتظار می‌رود نهمین مجمع جهانی صلح، حرکتی برای تقویت نقش اندونزی در دیپلماسی بشردوستانه باشد. شورای نمایندگان منطقه‌ای جمهوری اندونزی از طریق همکاری‌های بین ادیانی و بین تمدنی، تعهد خود را برای تبدیل ارزش بینکا تونگال ایکا (وحدت در تنوع) به الهام‌بخشی جهانی برای صلح و عدالت جهانی، مجدداً تأیید می‌کند.
در پایان این مراسم، عبدالمعطی وزیر آموزش ابتدایی و متوسطه میزبان شرکت‌کنندگان نهمین مجمع جهانی صلح شد.
در دومین روز مجمع جهانی جلسه‌ای تشکیل شد که یکی از سخنرانان اصلی آن شهریاری، دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی بود. وی گفت: صلح بدون قدرت پایدار نمی‌ماند و دستیابی به صلح عادلانه و واقعی تنها از مسیر گفت‌وگوی اخلاقی، مقاومت در برابر استکبار و ایجاد توازن میان قدرت سخت و نرم ممکن است.
شهریاری تاکید کرد: صلح پایدار و عادلانه نیازمند دو عنصر اساسی است. یکی، گفت‌وگو برای تفاهم و آشتی و مقاومت در برابر قدرت سرکوبگر و عنصر دیگر ایجاد قدرت نرم متعادل برای مقابله با روایت‌های نادرست است.
وی گفت: اکنون شاهد یک مشکل اساسی هستیم که بشریت هنوز راه حل موثری برای آن پیدا نکرده است. ما در جهانی زندگی می‌کنیم که همه از صلح صحبت می‌کنند، اما آنچه در میدان می‌بینیم جنگ است. سازمان‌های بینالمللی که برای حفظ صلح جهانی تاسیس شده‌اند، ناکارآمد شده‌اند. قدرت‌های امپریالیستی و متجاوزان منافع خود را دنبال می‌کنند و خون بی‌گناهان را برای منافع خود می‌ریزند.
آیین اختتامیه نهمین مجمع جهانی صلح (World Peace Forum) که به مدت سه روز از ۹ تا ۱۱ نوامبر ۲۰۲۵ (18 تا 20 آبان ماه جاری) در جاکارتا صورت گرفت، توسط نصرالدین عمر، وزیر دین اندونزی رسماً برگزار شد. نصرالدین در سخنان خود بر اهمیت ایجاد همکاری جهانی بین ارزشهای وسطیت اسلام و حکمت چینی برای تقویت صلح جهانی تأکید کرد.
وی توضیح داد که وسطیت اسلام مفهومی برگرفته از قرآن است و معنای عمیقی دارد. امروز برای ما بسیار مهم است که در مورد وسطیت اسلام و ارزشهای چینی در چارچوب همکاری جهانی بحث کنیم. اصطلاح وسطیت اسلام از ریشه کلمه‌ای در ساختار دستوری عربی گرفته شده است که نشان دهنده اعتدال و میانه‌روی در ابعاد مختلف زندگی انسان است.
وزیر دین بر پیوندهای تاریخی و فرهنگی بین اسلام و تمدن چین نیز تأکید کرد. رابطه بین اسلام و چین قرن‌هاست که وجود داشته است. این دو تمدن بزرگ اشتیاق مشترکی برای ایجاد هماهنگی، تعادل و صلح دارند. این ارزش‌ها برای تشکیل پایه و اساس همکاری جهانی آینده ضروری هستند.
وی همچنین بر اهمیت اولویت دادن به مفهوم صلح مقدس بر جنگ مقدس تأکید کرد.
این مراسم با قرائت بیانیه نهمین مجمع جهانی صلح نیز به پایان رسید.
