همایش علمی ۱۵۰۰ سالگی میلاد پیامبر(ص) برگزار شد؛ پیام وحدت و تمدن اسلامی در تایلند
بانکوک - تایلند: به همت رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در تایلند، همایش علمی بزرگداشت ۱۵۰۰ سالگی میلاد پیامبر اسلام حضرت محمد مصطفی(ص) با هدف بررسی ابعاد شخصیتی، اخلاقی و تمدنی پیامبر اسلام(ص) و بازتاب رحمت نبوی در جامعه معاصر و با حضور اندیشمندان، اساتید دانشگاه و علمای برجسته در مرکز مطالعات اسلامی بانکوک منطقه لادلومکاوئی، پاتومتانی برگزار شد.
.jpg)
آیین افتتاحیه این همایش با سخنرانی مهدی زارعبیعیب رایزن فرهنگی کشورمان در تایلند آغاز شد. وی پیامبر اسلام را پیامآور رحمت و عقلانیت الهی معرفی کرد و گفت: جوهر تمدن اسلامی از آغاز بر پایهی همین رحمت و اخلاق بنا شده وحضرت توانستند از جامعهای قبیلهای و پراکنده، امتی متحد و انسانمدار بسازد و اصل برابری را جایگزین امتیاز نژاد و ثروت کند.
زارعبیعیب با استناد به آیه شریفه "وَما أرسَلناکَ إلّا رَحمَةً لِلعالَمین" گفت: این آیه، شالودهی فهم تمدن اسلامی است؛ زیرا پیامبر (ص) رحمت را از سطح احساس فردی به نظامی اجتماعی و تمدنی ارتقا داد.
رایزن فرهنگی کشورمان به جنبهی تمدنی و فرهنگی رسالت نبوی پرداخت و یادآور شد : پیامبر اسلام علاوه بر مؤسس یک دین، پایهگذار تمدنی بود که علم، اخلاق، و عدالت را درهم آمیخت و الگویی جهانی از همزیستی پدید آورد.
وی افزود: تمدن اسلامی درخشانترین دوران خود را زمانی تجربه کرد که وفادار به سه اصل "رحمت، علم و اخلاق" بود و باید دانست که هرگاه از این اصول فاصله گرفته شد جامعه دچار ضعف و رکود شد.
زارعبیعیب بیان داشت: جهان امروز با وجود پیشرفتهای علمی، از بحران معنویت و اخلاق رنج میبرد و تنها با بازگشت به سیرهی رحمانی پیامبر اسلام میتوان راهی برای نجات انسان معاصر یافت.
رایزن فرهنگی ایران با اشاره به اهمیت «گفتوگوی ادیان» بهعنوان میراث فکری پیامبر اسلام (ص)، اظهار داشت: آن حضرت نخستین کسی بود که میان تنوع و وحدت پیوند برقرارکرد و اصل احترام متقابل را بهعنوان پایهای برای صلح جهانی معرفی کرد. مطالعهی زندگی و سیرهی پیامبر باید از سطح مناسبتهای مذهبی فراتر و به برنامهای ماندگار برای بازسازی اخلاق و عقلانیت در جوامع اسلامی تبدیل شود.
وی در پایان از انتشار کتاب ارزشمند درسهایی از پیامبر اعظم (ص) خبر داد که شامل مباحثی درباره سیره، اخلاق و راهبردهای اجتماعی پیامبر است و میتواند چراغی برای نسل امروز مسلمانان باشد.
حکمرانی بر پایه اعتماد؛ سهگانه صداقت، شفافیت و تفاهم در سبک حکومتداری پیامبر اسلام (ص)
پس از آن، نشستهای علمی متعددی برگزار شد که در اولین سخنرانی، عمران ملولیم هیأت علمی دانشگاه کاسِتسارت و عضو مجلس سنای تایلند و شورای عالی امور اسلامی تایلند تحت عنوان «چهرهی والای پیامبر اسلام (ص) در بُعد انسانی و الهی» به تبیین جایگاه پیامبر بهعنوان الگوی جامع انسان کامل پرداخت.
وی گفت: شخصیت پیامبر اسلام تلفیقی از عقل و عشق، عبادت و عمل، و رحمت و عدالت بود؛ انسانی که علاوه بر عبادت و بندگی، در مدیریت جامعه، روابط انسانی و تربیت اخلاقی نیز نمونهای بیبدیل برای بشریت است.
عمران ملولیم تأکید کرد: سبک حکومتداری پیامبر اسلام(ص) بر پایهی صداقت، شفافیت و اعتماد متقابل میان حاکم و مردم استوار بود و این رویکرد تفاوتی بنیادین با نظامهای سیاسی غربی دارد که بر نظریات فیلسوفانی چون ماکیاولی بنا شدهاند.
عضو مجلس سنای تایلند با اشاره به تجربهی شخصی خود بهعنوان استاد فلسفهی سیاسی در دانشگاه گفت: من سالهاست که فلسفهی حکومتداری را تدریس و در پژوهشهایم دربارهی الگوهای مختلف حکمرانی به این نتیجه رسیدهام که جمهوری اسلامی ایران امروز نمونهای روشن از حکومتداری بر اساس سیرهی پیامبر اسلام (ص) را به نمایش گذاشته است.
وی افزود: در ایران، مفاهیمی چون عدالت اجتماعی، سادهزیستی مسئولان، استقلال فکری، و محوریت اخلاق در تصمیمگیریهای سیاسی جلوهگر همان الگویی است که پیامبر اسلام در مدینه پایهگذاری کرد.
عضو مجلس سنای تایلند اظهار داشت: در حالی که بسیاری از حکومتهای مدرن بر اساس رقابت، قدرتطلبی و منافع مادی شکل گرفتهاند، نظام ایران در تلاش است تا ارزشهای ایمانی و انسانی را در ساختار سیاسی خود نهادینه کند، و این همان جوهرهی حکومت نبوی است که جهان امروز از آن محروم مانده است.
صالح پومیسوک که مقالهای با عنوان «از جامعهی کوچک تا تمدن بزرگ اسلامی» ارائه داده بود در آغاز سخنان خود، با اشاره به دوران آغازین بعثت توضیح داد: پیامبر اسلام(ص) کار خود را از جامعهای کوچک، فقیر و پراکنده در مکه آغاز کرد؛ جامعهای که در آن، اختلاف طبقاتی، تعصب قبیلهای و بیعدالتی گسترده بود. اما پیامبر با صبر، ایمان و بصیرت، پایههای نخستین جامعهی ایمانی را بر مبنای توحید، عدالت و برادری استوار ساخت و با هجرت به مدینه، الگوی نخستین دولت اسلامی را بنیان نهاد که در آن اخلاق و ایمان بر قدرت و ثروت برتری داشت.
در ادامه، در خصوص روند گسترش این جامعهی کوچک را تا شکلگیری تمدن بزرگ اسلامی در قرون بعدی را تشریح و بیان داشت : پیامبر اسلام تنها بنیانگذار یک جامعهی مذهبی نبود، بلکه طراح الگویی تمدنی بود که علم، هنر، فلسفه و سیاست را در پرتو ایمان به هم پیوند داد.
وی افزود: تمدن اسلامی زمانی شکوفا شد که امت مسلمان روح همزیستی، علمآموزی و عدالت را از سیرهی پیامبر به ارث برد و این همان پیامی است که امروز نیز باید در جوامع اسلامی احیا شود تا بتوانیم دوباره از اجتماعهای کوچک پراکنده، تمدنی بزرگ و متحد بسازیم.
در ادامه برنامه، شیخ محمد شریف گتسمبورن از علمای برجستهی تایلند و امام جمعه و جماعت مرکز و مسجد «الصدیق»، مقالهای با عنوان «رسالت پیامبر(ص) در تحول اخلاقی و اجتماعی بشر» ارائه داد و گفت: پیامبر اسلام(ص) مبلغ ایمان و معمار اصلاحات اخلاقی و اجتماعی در جامعهی بشری بود که در دوران جاهلیت که ارزشهای انسانی فرو ریخته و روابط مردم بر پایهی منافع، تعصب و قدرت استوار بود، پیامبر با سیرهی خود توانست این بنیاد پوسیده را دگرگون سازد و کرامت انسان را به مرکز نظام اجتماعی بازگرداند.
وی ضمن برجسته کردن نقش پیامبر در اصلاح روابط انسانی افزود: پیامبر اسلام جامعهای ساخت که در آن محبت، صداقت و عدالت نه ترس و سلطه، محور روابط میان مردم بود که با رفتار و منش خویش به مسلمانان آموخت ایمان فقط در عبادت نیست بلکه در نحوهی رفتار با دیگران معنا مییابد.
شیخ محمد شریف گتسمبورن یادآور شد: امت اسلامی امروز اگر بخواهد به جایگاه اصیل خود بازگردد، باید همان مسیر پیامبر را در اخلاق، مدارا و اصلاح اجتماعی دنبال کند زیرا آن حضرت نشان داد که تحول واقعی بشر از دل اخلاق نه از قدرت آغاز میشود.
تأثیر آموزههای پیامبر اسلام (ص) بر شرایط جهان معاصر
نشستی با موضوع «تأثیر عینی و ملموس پیامبر اسلام (ص) بر جهان معاصر» برگزار شد که مدیریت این نشست را کارون کوییای بر عهده داشت و سه تن از اندیشمندان و اساتید برجستهی تایلند مقداد وونگسنهآری، استاد دانشگاه و پژوهشگر اسلامی، شیخ مجاهد کیرتیتراسی، اندیشمند و مدرس علوم اسلامی و الیاس یاپرنگ، استاد دانشگاه رامکامهَنگ به ایراد سخن پرداختند.
مقداد وونگسنهآری گفت: وقتی دربارهی تأثیر پیامبر اسلام (ص) بر جهان سخن میگوییم، باید به یاد بیاوریم که حتی دانشمندان غیرمسلمان نیز به این حقیقت اذعان کردهاندمانندکتاب مشهور «صد چهرهی تأثیرگذار تاریخ اثر مایکل هارت» که در این کتاب پیامبر اسلام را در صدر فهرست بزرگترین شخصیتهای تاریخ بشر قرار داده و موضوع نه از روی تعصب دینی، بلکه بر اساس شواهد تاریخی و واقعی توضیح داده که پیامبر اسلام علاوه بررهبر دینی، اصلاحگری اجتماعی و معلمی جهانی بود که توانست جامعهای کوچک و گرفتار تعصب و نابرابری را به امتی بزرگ، پویا و عدالتمحور بدل سازد.
این استاد دانشگاه به جنبههای عینی این تأثیر پرداخت و گفت: پیامبر اسلام پایههای ایمان را در دل انسانها استوار و نیز نظامی اجتماعی و تمدنی پدید آورد که در آن علم، عدالت و معنویت در کنار هم رشد یافتند.
وی تأکید کرد که این ترکیب منحصربهفرد از روح و عقل، از عبادت و عمل، همان چیزی است که دنیای امروز سخت به آن نیاز دارد. پیامبر اسلام به ما آموخت که جامعهی بزرگ را میتوان از دل ایمانهای کوچک و صادق بنا کرد و این راز ماندگاری تمدن اسلامی در تاریخ بشریت است.
شیخ مجاهد کیرتیتراسی در ادامهی نشست به بررسی تأثیر آموزههای پیامبر اسلام (ص) بر شرایط جهان معاصر پرداخت و سخنان خود را با اشاره به بحرانهای سیاسی و اخلاقی در جهان امروز آغاز کرد و گفت: اگر امروز شاهد ظلم و ستم در عرصههای گوناگون هستیم، دلیل آن فاصله گرفتن بشر از تعالیم پیامبر رحمت است.
وی با ذکر نمونهای معاصر، به مبارزهی جمهوری اسلامی ایران در برابر رژیم صهیونیستی اشاره کرد و گفت: ایران در این نبرد علاوه بر دفاع از منافع ملی خود ، از آموزهی جاودانهی پیامبر اسلام پیروی میکند آموزهای که میفرماید در برابر ظلم و ستم باید ایستاد، حتی اگر همهی دنیا در برابر تو باشند.
شیخ مجاهد کیرتیتراسی ادامه داد: جهان امروز بیش از هر زمان دیگر نیازمند بازگشت به همین روح مقاومت اخلاقی و عدالتخواهی که ریشه در سیرهی پیامبر دارد.
در پایان نشست، الیاس یاپرنگ، استاد دانشگاه رامکامهَنگ، به تبیین جنبهی علمی و فرهنگی تأثیر پیامبر اسلام (ص) بر جهان معاصر پرداخت و گفت: اگر امروز تمدن بشری به مرحلهای از پیشرفت علمی و فکری رسیده، ریشهی آن در اندیشهی پیامبری است که انسان را به دانش، تفکر و پرسشگری دعوت کرد که نخستین فرمان پیامبر، آیهی شریفهی «اقرأ باسم ربک الذی خلق» بود و این نشان میدهد که بنیان اسلام بر محور دانش و معرفت استوار است.
وی توضیح داد: پیامبر اسلام خود آموزگار بود و جامعهای ساخت که در آن علم و اخلاق همزیستی داشتند و جهل، ترس و تعصب جای خود را به آگاهی و عقلانیت دادند.
الیاس یاپرنگ تأکید کرد: این نگرش نبوی، زیربنای نظامهای آموزشی مدرن در جهان امروز و روح آموزش در دنیای معاصر، که بر پژوهش، آزادی اندیشه و انتقال دانش استوار است، در حقیقت ادامهی همان مسیر پیامبر اسلام است.
وی افزود: در سیرهی نبوی، علم ابزاری برای قدرت نیست بلکه راهی برای رشد انسان و خدمت به جامعه بود که اگر جهان امروز میخواهد پیشرفت خود را با اخلاق و معنویت پیوند دهد، باید دوباره به الگوی پیامبر اسلام بازگردد؛ الگویی که علم را با ایمان و توسعه را با عدالت همراه ساخت.
همایش علمی ۱۵۰۰ سالگی میلاد پیامبر اسلام (ص) گردهماییای علمی و فرهنگی و جلوهای از همدلی میان اندیشمندان، علمای دینی و دانشگاهیان ایران و تایلند به شمار آمد که در این رویداد، اندیشهی پیامبر اسلام بهعنوان چراغ هدایت تمدن انسانی بازخوانی و الگویی که عدالت را با رحمت، علم را با ایمان، و قدرت را با اخلاق ارائه شد که مباحث گوناگون در نشستها، پیام مشترکی داشت که جهان امروز بیش از هر زمان دیگر به بازگشت به ارزشهای نبوی و اخلاقی نیاز دارد.
این همایش با اجرای برنامههای فرهنگی، پخش نماهنگهایی از زندگی پیامبر اسلام(ص) و نمایشگاه کوچکی از آثار ترجمهشدهی اسلامی به زبان تایلندی همراه بود.
در پایان این گردهمایی، با رونمایی از کتاب درسهایی از پیامبر اعظم(ص) نماد تازهای از همکاری علمی و فرهنگی میان دو کشور که ترجمهای از سخنان و آموزههای رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران بود پایان یافت.
همچنین در حاشیه مراسم، دو کتاب «محمد(ص) از دیدگاه یهود» تألیف ابراهیم حسنبیکی با تحقیق شیخ حسین بن سلیم ـ که پژوهشی مستند از نگاه اندیشمندان یهودی به شخصیت پیامبر اسلام(ص) است و نیز، کتاب «محمد(ص) همیشه مانند گل میدرخشد» نوشتهی غلامرضا حیدری ابهَر با ترجمهی فاطمه چاوِنگوان که زندگی پیامبر را برای کودکان روایت میکند به حاضران ارائه شد.
روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی