سفر اسپانیا؛ «اسلام بر نفی خشونت در خانواده تأکید دارد»- استاد ایرانی
استاد دانشگاه علامه طباطبایی در نخستین دور گفتوگوی دینی جمهوری اسلامی ایران با اندیشمندان مسیحی کاتولیک اسپانیا درباره نهاد خانواده در الهیات شیعه و نسبت آن با رحمت الهی، سخنرانی کرد.

محسن قاسم پورراوندی استاد دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه اسلام تعریفی از سعادت حقیقی انسان و راه وصول به آن را ارائه داده که بر همه کنشها و روابط انسانی در همه حوزهها از جمله حوزه خانواده تاثیرگذار است، افزود: در آموزههای دینی و بر اساس اصلی ترین منابع معرفت دین اسلام یعنی قرآن و سنت، بندگی خداوند و قرب به او اساس سعادت او را تشکیل میدهد و هدف غایی از آفرینش انسان نیز همین است.
وی خانواده را به عنوان نخستین و بنیادی ترین نهاد اجتماعی در الهیات شیعی دانست و گفت: در نظام خانواده و تشکیل آن به مثابه خرده نظام مطلوب اسلام هر هدفی که مدنظر باشد در نهایت باید در راستای تحقق بخشیدن به آن هدف و هماهنگ با آن باشد. اهدافی مانند آرامش درونی همسران، پرورش فرزندان سالم و رشد معنوی اعضای خانواده در واقع در راستای آن هدف غایی و نهایی انسان در مسیر به سعادت و کمال اوست.
استاد دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: در آموزههای اسلامی و به تبع آن تعالیم شیعی بر روشهای تحکیم خانواده و در قالب مولفه هایی نظیر تقدس بخشیدن بر سنت ازدواج، افزایش آگاهیهای زناشویی، ارضای صحیح نیازهای جنسی و عاطفی، تقویت محبت متقابل همسران، رعایت حقوق هر کدام از اعضای خانواده، مبارزه و تقبیح روابط آزاد جنسی، تقویت مناسبات خویشاوندی - که همه این موارد بر مبنای ایمان و اخلاق شکل میگیرد – تاکید شده است.
قاسمپور راوندی به تعریف خانواده در قرآن و سنت پرداخت و گفت: در نگاه و چشم انداز آموزههای اسلامی، خانواده کوچکترین، ساده ترین و عمومی ترین واحد اجتماعی است که بر اساس ازدواج قانونی و شرعی یک مرد و یک زن تشکیل می شود و با تولد فرزندان توسعه میبابد. خانواده و فرآیند تشکیل آن و همه عوامل دخالت کننده در دوام و استمرارش، بر اساس مبانی الهیات شیعی، - شامل قرآن، سنت نبوی و آموزههای اهل بیت علیهم السلام - شکل میگیرد. بر اساس این مبانی همواره مسائل خانواده و متغیرهای وابسته به آن مورد توجه قرار گرفته است.
وی ادامه داد: آنچه را که باید به عنوان عامل مهم در تشکیل خانواده مفروض دانست انگیزههای عاطفی دارای منشا فطری در گرایش دو جنس مذکر و مونث است.
این استاد دانشگاه علامه طباطبایی به اهمیت جایگاه خانواده در فقه شیعی نیز اشاره کرد و گفت: در فقه شیعی خانواده اساس بسیاری از احکام است. مقولاتی نظیر ازدواج، طلاق، نفقه، ارث، ولایت و حضانت از جمله این مسائل است که به نحو کلی ذیل عنوان خانواده مطرح است که در رابطه با آنها احکام فقهی فقه شیعه، برای زن وشوهر،حقوق و وظایف متقابلی تعریف کرده است. برای مثال پرداخت نفقه، حسن معاشرت، حفظ احترام همسر از وظایف مرد وحفظ حقوق شوهر و رعایت حرمت خانوادگی از وظایف زن در برابر مرد است. در اجرای همه این احکام نیز سایه رحمت و محبت زوجین باید نسبت به همدیگر اصل قرار بگیرد.
قاسمپور راوندی در بخش دیگری از سخنرانی خود به تاکید اسلام بر نفی خشونت در خانواده پرداخت و ابراز کرد: از جمله موارد مهم در تحکیم خانواده وجود و بقای روابطی مبتنی بر مهر و محبت و دوست واقعی بودن زن وشوهر و فرزندان و پدر و مادر نسبت به همدیگر است. نقطه مقابل این وضعیت وجود انواع خشونتهای نابهنجار و غیر اخلاقی است که شدیدا بنیان خانواده را سست و بلکه ویران میسازد. از این نظر در آموزههای دینی پرهیز از خشونت و مذمت آن به ویژه در میان زن و شوهر مورد نظر و توجه است.
وی افزود: در الهیات شیعی بر موضوع خانواده و جایگاه استوار و نقش موثر آن در تعالی فردی و اجتماعی تاکید شده است. اهمیت این مساله از آغاز انتخاب همسر و رعایت تناسب و همسانی برای انتخاب، در ابعاد فرهنگی، عقیدتی و اقتصادی گرفته تا تولد فرزندان و مشارکت در امر تربیت آنان و سایر شئون زندگی و رعایت حقوق متقابل زن و شوهر، همه را در برمی گیرد.
استاد دانشگاه علامه طباطبایی، راهکار اسلام و به تبع آن الهیات شیعی در حفظ و استواری نهاد خانواده را رعایت و به کار گیری آموزههایی دانست که در سیره و تعالیم پیامبر(ص) و امامان شیعه تبلور یافته است و بیان کرد: اهمیت خانواده و مولفههای مربوط به آن هم از نظر جنبههای حقوقی و هم از حیث اخلاقی و از بعد فرهنگ اسلامی در آیات قرآن و احادیث بازتاب گستردهای دارد. به نظر میرسد در الهیات شیعی مدیریت خانواده دارای ساختاری متوازن بوده و به گونهای است که در آن تامین نیازهای عاطفی و روان شناختی اعضای آن به نحو خردمندانه و حکیمانه مورد توجه قرار گرفته است.
حجتالاسلام والمسلمین محمدمهدی ایمانیپور رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در نخستین برنامه سفر خود به اسپانیا، با رئیس و استادان دانشگاه کاتولیک سان داماسو دیدار و گفتوگو داشت.
همچنین، دیدار با رئیس و استادان دانشگاه پاپی سالامانکا، مسئولین مجمع اسقفان اسپانیا، دانشگاه کاتولیک والنسیا و بازدید از مراکز تاریخی، فرهنگی و مذهبی شهر مادرید از دیگر برنامههای این سفر بود.
این دور از گفتوگو با موضوع «رحمت الهی: پیوند میان اسلام و مسیحیت» و عناوین فرعی «موجبات و ویژگیهای رحمت واسعه الهی از دیدگاه اسلام و مسیحیت»، «نهاد خانواده در اسلام و مسیحیت کاتولیک و نسبت آن با رحمت الهی» و «گفتوگوی ادیان؛ زمینهساز رحمت الهی» با حضور نیکولاس آلوارز دلاس آستوریاس؛ رئیس دانشگاه کاتولیک سانداماسو، رائول اوروزکو روئانو؛ دبیرکل دانشگاه، رومان پاردو مانریکه رئیس دانشکده الهیات دانشگاه سانداماسو و رافائل وازکز خیمنز؛ دبیر کمیسیون روابط بینادینی و گفتوگوی بینامذهبی مجمع اسقفان اسپانیا و دیگر شخصیت های دینی و دانشگاهی اسپانیا در شهر مادرید برگزار شده است.
حسین دیوسالار معاون همکاریهای علمی و فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، عباس اشرفی رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در اسپانیا، احمدرضا مفتاح معاون پژوهشی دانشگاه ادیان و مذاهب، محسن قاسمپور راوندی رئیس دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی، مهدی اصفهانی عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و هایده رمضانرستمآبادی رئیس گروه مسیحت کاتولیک و یهودیت مرکز گفتوگوی ادیان و فرهنگها در این دور از گفتوگوها حضور و به ارائه سخنرانی و مقاله پیرامون عناوین فرعی گفتوگو خواهند پرداخت.
دیگر برنامههای این دور از گفتوگوها دیدار و ملاقات با لوئیس آرگوئجو رئیس مجمع اسقفان اسپانیا و دبیرکل این مجمع، دیدار و گفتوگو با مسئولین دانشگاه پاپی سالامانکا و دانشگاه کاتولیک والنسیا است.
روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی