سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در نخستین دوره جایزه جهانی امام خمینی ضمن گرامیداشت یاد و خاطر امام راحل و شهدا گفت: امام راحل پرورده زیست بوم بیش از هزار ساله حوزه‌های علمیه اسلامی بود؛ رهبر کبیر انقلاب فقیه، مفسر، متکلم، فیلسوف، عارف، عالم اخلاق و صاحب ویژگی‌های ارزنده دیگر بود.

وی افزود: او همه اینها بود اما در تاریخ حوزه‌های علمیه اسلامی متمایز بود، با عمر بیش از هزار ساله حوزه‌های علمیه اسلامی اعم از تشیع، تسنن و ... کم و بیش آشنایی دارم اما امام تحفه الهی در  روزگاران خاص بود و نسیمی بود که به جهان ما وزید.

صالحی تصریح کرد: تمایزات امام راحل بسیار است و تنها به دو نکته اشاره می‌کنم؛ نکته نخست "مردم باوری" امام بود؛ مقام معظم رهبری به این نکته اشاره کردند که امام سه باور داشت: باور به خدا، باور به مردم و باور به خود و اعتماد به نفس.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه امام راحل در این باورهای سه‌گانه کم مانند بود، گفت: معمار کبیر انقلاب در حوزه ایمان به خدا و نیز  اعتماد به نفس و خودباوریِ بدون غرور می‌درخشید.

وی افزود: اما بی‌تردید امام در بین علمای اسلامی در مردم باوری در تاریخ سنت حوزه‌های علمیه اسلامی کم مانند بود؛ با تمام وجود به مردم باور داشت و این مردم‌باوری در حوزه های مختلف نمایانگر بود. شناخت دقیق از مردم، اعتماد به مردم در مقاطع سخت از سال ۱۳۴۳ تا ۱۳۵۶ که سال‌های سختی بود ولی امام اعتمادشان را به مردم از دست ندادند.

صالحی تصریح کرد: محبت به مردم و همدردی و فروتنی در مقابل مردم، مشارکت دادن مردم و مردم را در مشروعیت و مقبولیت پایه نظام سیاسی قرار دادن از جمله دیگر رویکردهای معمار کبیر انقلاب بود.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: امام هرآنچه می‌گفت مردم پذیرای آن بودند اما با این وجود همه‌پرسی را با موضوع انتخاب یا عدم انتخاب جمهوری اسلامی برگزار کردند، در سال ۱۳۵۸، ۴ انتخابات برگزار شد (در همان مقطعی که اگر اشارتی می‌کردند مردم به سر می‌دویدند) اما امام مردم را در نظام‌سازی سیاسی باور داشت.

وی افزود: معمار کبیر انقلاب در جمله‌ای می‌گویند اگر مردم پشتیبان حکومتی باشند این حکومت سقوط نمی‌کند کاری نکنید که مردم از شما بترسند، کاری کنید که مردم با شما صحبت کنند.

صالحی تصریح کرد: منظومه مردم باوری امام، از نظر متغیرها گسترده و از نظر نظام باورمندی عمیق بود اینکه امام چگونه در زیست بوم سنتی که باورهای غلطی همچون اکثرهم لایعقلون حاکم بود به مردم چنین باوری داشتند، حائز اهمیت است.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: نکته دوم وحدت‌گرایی امام بود، امام راحل در منظومه اندیشگی، عالِمِ وحدت‌گرا بود، او هم  در جامعه اسلامی و هم در جهان انسانی به مشترکات توجه داشت نه مفترقات؛ پایه‌های‌ وحدت گرایی امام از یک سو نظام فلسفی و عرفانی ایشان بود که  هستی را در وحدت توحیدی می‌دید و تفسیر می‌کرد، نگرشی که در حوزه اجتماعی ایشان هم  موثر بود و از سوی دیگر نگاه اسلام شناسانه امام بود، به سخنی از معمار کبیر انقلاب اشاره می‌کنم تا دریابیم نگاه اسلام‌شناسانه امام چگونه وحدت گرایی را به عنوان امری بنیادین تعریف می‌کند؛ وحدت در نگاه امام‌  اصل و مبناست و نه تاکتیک و یا حتی استراتژی و راهبرد، امام فرمودند: دنبال این هستیم دنیا در صلح و آرامش باشد، اسلام از اول دارای چنین مقصودی بوده است خصوصا در میان مومنین و مسلمین اخوت را سفارش کرده است.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان گفت: تمایزانی از این قبیل امام را در قله‌ای قرار داده است که قرن‌های قرن می‌توان از ایشان آموخت و جایزه جهانی امام خمینی با این هدف تاسیس شده است‌ امیدوار هستیم همچنان در‌کنار این‌ خورشید عالم افروز قرار داشته باشیم و از او الهام بگیریم.

گفتنی است، «جایزه جهانی امام خمینی (ره)» نخستین‌بار در سال ۱۳۹۲ در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید ولی با این وجود اجرای آن به‌دلایل مختلف بیش از ۱۰ سال متوقف ماند و در نهایت در سال ۱۴۰۲ با اعمال اصلاحات در اساسنامه و تعیین سطح جایزه، روند اجرایی آن از سر گرفته شد.

این جایزه با هدف شناخت و معرفی آثار شاخص علمی، فکری و اجتماعی مرتبط با اندیشه‌ها و سیره امام خمینی (ره) طراحی شده و ساختار آن بر پایه ۱۰ محور موضوعی شکل گرفته است.

همچنین، این جایزه در دو بخش نظری و عملی برگزار شد و به اشخاص حقیقی و حقوقی که در حوزه ترویج مکتب امام خمینی فعالیت مؤثر داشته‌اند، اهدا شد.

نخستین دوره اجرایی این جایزه پس از ۱۲ سال توقف، در سال ۱۴۰۴ به ایستگاه پایانی خود رسید و در مراسمی بین‌المللی، برگزیدگان آن معرفی و تقدیر شدند.

روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی