هفته فرهنگی روسیه؛ ارکستر چایکوفسکی برای نزدیکی دلهای ایرانیان و روسها نواخت
شامگاه امروز سه شنبه -۲۰ خرداد- هفته فرهنگی روسیه در تهران با اجرای ارکستر سمفونیک چایکوفسکی در تالار وحدت تهران نخستین روز خود را سپری کرد.

در این مراسم، وزیر فرهنگ دو کشور ایران و روسیه دقایقی صحبت کردند و گروه ارکستر «چایکوفسکی» از کشور روسیه به اجرای قطعات موسیقایی پرداخت.
سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با ابراز خوشحالی از آغاز هفته فرهنگی روسیه در ایران، دو کشور را دارای رسوم و پیوندهای فرهنگی توصیف و ترسیم مرزها میان کشورها را عاملی برای جدایی آنها معرفی کرد.
متن سخنرانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به شرح زیر است:
به نام خداوند جان وخرد/ کزین برتر اندیشه بر نگذرد
سرکار خانم اولگا لوبیماوا
وزیر فرهنگ ارجمند فدراسیون روسیه
میهمانان گرامی! سرآمدان فرزانۀ سپهر فرهنگ و هنر! گردهمایی همدلانۀ شما را خوشامد و برپایی شکوهمند هفتۀ فرهنگی روسیه در ایران را شاد باش میگویم. مایۀ خرسندی و شادمانی بسیار است که امروز به دیده و دل، پذیرای نمایندگان شایستۀ یک فرهنگِ کهن هستیم؛ فرهنگی سرشار از آموزههای درست و دلنشین که بزرگانی همچون تولستوی، چخوف، داستایفسکی و پوشکین، نماینده و آیینهدار آن هستند. ادبیاتی آکنده از همزیستیِ دوستانه و روادارانه که در ایرانِ ما خوانندگان و دوستداران بسیار دارد.
به فرخندگی برپایی «هفتۀ فرهنگی روسیه در ایران» و به انگیزۀ پاسداشت جایگاه ادب، هنر و فرهنگ، به نمایندگی از مردم شایسته و هنرمند ایران به شما خوشامد میگویم و امیدوارم این دروازۀ دوستی و مهر همچنان به روی یکدیگر گشوده بماند. چنانچه آشکار است، درخت پیوندهای فرهنگی ایران و روسیه، ریشه در تاریخی دراز دارد.
از گذشتههای دور، شاهنامۀ فردوسی در سرزمین پهناور روسیه خوانده میشد و سرودههای زندگیبخش خیّام، خود بخشی از شادمانههای مردم ادبدوستِ روسیه بوده و هست. سعدی و حافظ خواستارانِ فراوان در آن خاکِ ادبپرور دارند.

این پهلوانانِ پهنۀ فرهنگ و ادب از میان مردمانِ فرهیختۀ دو کشور، هم زندگیِ سخت و دشوار را در کامِ جانِ خوانندگانشان، شیرین میکردند و هم پُلی استوار برای پیوندهای ادبی، هنری و فرهنگی بودهاند؛ پلهایی که هیچگاه، شکست و فروریزی ندارند.
ما و شما با نگاهی به این گنجینههای ارزشمند و این سرمایههای مینوی، پیامآور دوستی و داد در میان مردمان جهان بوده و هستیم. همانگونه که فردوسی میگوید:
که فرهنگ، آرایش جان بُوَد/ زگوهر سخن گفتن آسان بُوَد
گُهر، بی هنر، زار و خوارست و سُست/به فرهنگ باشد روان تندرست
امروز با سربلندی به پیماننامۀ فراگیر همکاریهای دوسویه میان ایران و روسیه میپردازم که نمایشی آشکار از خواستِ ما برای ساختن آیندهای روشن و امیدبخش است؛ آیندهای که فرزندانِ ما در سایۀ آن به آرامشی بایسته خواهند رسید.
خانم وزیر!
مرزها را انسانها ساختهاند تا مردمان را پشتِ دیوارهای ساختگی گرفتار نمایند. ولی در آسمان ِ فرهنگ و همدلی، هیچ مرزی نیست. دوستی و یکدیگرخواهی، مرز و دیوار نمیشناسند. بزرگان ما و شما این ارزش بنیادی را به صد زبان بازگو کردهاند.

دریچۀ فرهنگ، راهیست برای نزدیکیِ دلها، همیاریِ دستها و همکاریِ کشورها و خرسندیم که میان ما این دریچهای که به آسمانِ باز، گشوده است، کارسازی و دلربایی میکند. آن پیوندی که بر پایۀ فرهنگ نباشد به سستی میگراید، ولی مردمان این سامانۀ تاریخی که دارای شناسنامهای پُر برگ و بارند، بر همسویی و همسایگی، استوار خواهند ماند. پیشینۀ درخشانِ «دانشِ ایرانشناسی» و نیز پژوهشهای گستردۀ «شاهنامهپژوهی» در روسیه، روشن میدارد که روسها تنها همسایۀ ما نیستند، همراه و همدل هم هستند و این خویشاوندی مینوی، جای شادمانی و سپاس از پروردگار را دارد. با سرودۀ حافظ به سخنم پایان میدهم:
درخت دوستی بنشان که کام دل به بار آرد/ نهال دشمنی برکن که رنج بی شمار آرَد
همگی با هم به پیشواز جشن با شکوه «هفتۀ فرهنگی روسیه در ایران» که پیامی جز دوستی و مهربانی ندارد، میرویم. با آرزوی شادی، تندرستی و خوشبختی برای ملت ایران و روسیه.
در بخش دیگری از این مراسم، خانم «الگا باریسونا لوبیماوا»، وزیر فرهنگ روسیه نیز روابط فرهنگی روسیه و ایران را دارای تاریخ دیرینه معرفی و برگزاری هفته فرهنگی روسیه را براساس فرهنگ غنی و تمدن دو کشور معرفی کرد.
وی حضور گروههای مختلف هنری روسی در ایران و عرضه آثارشان را فرصتی ارزشمند برای مردمان کشورش خواند و اعلام کرد: برای هفته فرهنگی روسیه در تهران و اصفهان برنامههای مختلفی تدارک دیده شده و اجراهای مختلف توسط گروههای هنری روسیه برنامه ریزی شده است.
وزیر فرهنگ روسیه در پایان سخنانش گفت: امشب باعث افتخارم است که در این سالن باشکوه، اجرای کنسرت ویژهای را به مخاطبان ایرانی تقدیم کنم.
ارکستر چایکوفسکی نام خود را از آهنگسازی به همین نام از کشور روسیه وام گرفته است که آهنگسازی شناخته شده بود و بعدها جایزه ویژه بینالمللی به نامش ثبت شد.
در افتتاحیه هفته فرهنگی روسیه در ایران نیز برگزیدگان ادوار مختلف این رویداد در کنار هم به اجرای قطعات مختلف پرداختند.

پیش از این برنامه، با حضور حجتالاسلام والمسلمین محمد مهدی ایمانیپور رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و خانم «الگا باریسونا لوبیماوا»، وزیر فرهنگ روسیه، نمایشگاه صنایع دستی هنرمندان روسیه در فرهنگسرای نیاوران افتتاح شد.
«هفته فرهنگی روسیه» از ۲۰ تا ۲۵ خردادماه در شهرهای تهران و اصفهان برگزار میشود و امروز افتتاحیه این رویداد در تالار وحدت است.
در این هفته فرهنگی، بیش از ۱۱۰ هنرمند برجسته روسیه در رشتههای مختلف موسیقی، فیلم، هنرهای تجسمی و... به همراه هیئت رسمی و کمیته فرهنگی که حدود ۱۳۰ نفر هستند، حضور پیدا میکنند.
این رویداد فرهنگی در چهارچوب معاهده مشارکت جامع راهبردی میان دو کشور است که در ژانویه سال ۲۰۲۵ میلادی به امضا رسید و طی آن بر گسترش روابط فرهنگی و هنری تاکید شد.
نمایشگاه صنایعدستی و هنرهای سنتی با عنوان «سنتهای زنده روسیه»، در روزهای ۲۰ تا ۲۵ خرداد از ساعت ۱۴ تا ۲۰ در فرهنگسرای نیاوران برگزار میشود که ورود برای عموم آزاد است.
همچنین، «جشنواره فیلم روسیه» از ۱۹ تا ۲۳ خردادماه از ساعت ۱۸ در باغ کتاب تهران برگزار میشود و ورود برای عموم هنردوستان آزاد است.
روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی