ایران و تایلند نمونه موفقی از دیپلماسی فرهنگی مستقل به جهان ارائه میکنند- گزارش یک دیدار
آپایچیپ بونناک وزیر اعظم سفارت پادشاهی تایلند ضمن حضور در رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در تایلند با مهدی زارع بی عیب رایزن فرهنگی کشورمان بهمنظور ایجاد بستری جدی برای تبیین زمینههای همکاری فرهنگی، بررسی پروژههای مشترک و هماهنگی راهبردی میان دو کشور در آستانه هفتادمین سالگرد روابط دیپلماتیک ایران و تایلند دیدار کرد.

وزیر اعظم جدید که برای نخستینبار بهعنوان نماینده رسمی پادشاهی تایلند عازم تهران میشود، پیشتر چهار مأموریت موفق دیپلماتیک در آلمان دوبار، اردن و تایوان را پشت سر گذاشته و اینک با شناختی ژرفتر و نگرشی راهبردیتر نسبت به جایگاه تاریخی و تمدنی ایران، مأموریت جدید خود را یک مسئولیت افتخارآمیز و نقطهعطفی در زندگی حرفهای خود توصیف کرد.
وی از خاندان تأثیرگذار بوناک و از نوادگان شیخ احمد قمی شخصیتی ایرانی است که در قرن هفدهم نقش برجستهای در پایهگذاری مناسبات رسمی میان ایران و پادشاهی سیام ایفا کرد.
آپایچیپ بونناک با ابراز امیدواری از آغاز مأموریت خود در ایران، تأکید کرد: این مأموریت را نه صرفاً بهعنوان یک وظیفه دیپلماتیک، بلکه بهمثابه پیوند دوباره با ریشههای تاریخی خانوادگی خود تلقی و تمام تلاش خود را به کار خواهد گرفت تا مسیر همکاریهای فرهنگی، اقتصادی و دانشگاهی دو کشور را با حمایت خاندان بوناک، نهادهای رسمی و جامعه فرهیخته تایلند گسترش دهد.
وی با تأکید بر ارادت خاندان بوناک به ایران، گفت: ما ایران را نهفقط بهعنوان کشوری همسایه در تاریخ، بلکه بهمثابه ریشه فرهنگی خود میدانیم و اعزام من به ایران، بازگشت به بخشی از هویت خانوادگی و امیدوارم بتوانم در این مأموریت، دروازهای پایدار برای تقویت روابط فرهنگی و تاریخی میان دو ملت گشوده نگهدارم.
راهاندازی دهکده فرهنگی با محوریت «میراث فارسیان»
وزیر اعظم سفارت پادشاهی تایلند به معرفی یکی از زیرساختهای فرهنگی خاندان خود پرداخت و از وجود مرکز فرهنگی خاندان بوناک در بانکوک خبر داد که این مرکز با هدف پاسداشت میراث تاریخی، فرهنگی و معنوی خانواده بوناک تأسیس و مأموریت دارد تا نقش ایرانیان و بهویژه خدمات شیخ احمد قمی در تاریخ سیاسی، مذهبی و فرهنگی تایلند را مستند و معرفی نماید و هماکنون محل نگهداری اسناد تاریخی، تصاویر، اشیای فرهنگی و نسخههای خطی مرتبط با دوره صفوی و راماهای اولیه بوده است.
آپایچیپ بونناک با تأکید بر هویت تاریخی و ایرانی خاندان بوناک، بیان داشت: ایران را نه از روی تبلیغات رسانهای، بلکه از تاریخ خانوادگی و پیوندهای فرهنگی میشناسیم و این کشور در بطن خانواده بوناک و همواره بهعنوان کشوری صلحطلب، فرهیخته و دارای فرهنگ غنی شناخته شده و کشوری که ریشه در اخلاق و معرفت و هیچگاه آغازگر خشونت یا بیثباتی نبوده و برخلاف وارونهنمایی رسانههای غربی، ما ایران را کشوری مقاوم، مستقل و در حال پیشرفت میدانیم.
وزیر اعظم سفارت پادشاهی تایلند در ادامه، ضمن اعلام راهاندازی یک دهکده فرهنگی با محوریت میراث فارسیان بهویژه یاد و خدمات شیخ احمد قمی در شهر تاریخی آیوتایا توضیح داد: مقدمات اداری و قانونی این پروژه با پیگیریهای جدی از سوی خاندان بوناک که وی هم از اعضای آن است انجام شده و حتی منابع بودجهای اولیه در دولت تخصیص یافته و با هدف بازسازی هویت ایرانی ـ تایلندی و معرفی نقش ایرانیان در شکلگیری تاریخ سیاسی و مذهبی سیام طراحی و بهعنوان مرکزی برای گردشگری فرهنگی، تعامل دانشگاهی، پژوهش تاریخی و توسعه مناسبات مردمی میان دو کشور عمل خواهد کرد.
وزیر اعظم سفارت پادشاهی تایلند در خصوص برگزاری هفته فرهنگی تایلند در ایران به مناسبت هفتادمین سال روابط دیپلماتیک، تأکید کرد: این رویداد با همکاری سفارت تایلند در تهران و وزارت فرهنگ تایلند در حال برنامهریزی که شامل مجموعهای از فعالیتهای فرهنگی، هنری، آیینی و سنتی تایلندی، نمایشگاههای صنایع دستی، موسیقی سنتی، غذاهای بومی، نمایشهای آیینی، کارگاههای فرهنگی و نشستهای علمی است.
وی افزود: این هفته فرهنگی، فرصتی است برای ایجاد تصویر درست از فرهنگ مردم تایلند در جامعه ایرانی و شناخت عمیقتر نسل جدید از وجوه تمدنی جنوب شرق آسیاست . در همین چارچوب، موضوع امضای رسمی تفاهمنامه مبادلات فرهنگی بین ایران و تایلند نیز از جمله محورهای جدی این جلسه بود که این سند که پیشنویس آن سال گذشته تهیه شده و مفاد آن مورد توافق طرفین قرار گرفته و میتواند چارچوب همکاری بلندمدت فرهنگی، علمی و هنری میان دو کشور را تثبیت کند. بونناک در این زمینه اعلام کرد که با توجه به شناخت و علاقه ویژهاش به موضوعات فرهنگی، این تفاهمنامه را از مجاری رسمی، بهویژه وزارت فرهنگ تایلند و سفارت این کشور پیگیری خواهد کرد.
تأکید بر اجرای پروژههای فرهنگی مشترک بین ایران و تایلند
وزیر اعظم سفارت پادشاهی تایلند به پروژه در حال تدوین کتابی سهجلدی درباره خاندان بوناک اشاره کرد و گفت: این کتاب به بررسی دقیق نقش شیخ احمد قمی و نسلهای بعدی او در دربار پادشاهی سیام، نهاد دین، ساختار حکمرانی، زبان، معماری، سیاست خارجی و خدمات ایشان به تایلند و پیوندهای مذهبی ایران و تایلند خواهد پرداخت که قرار است با مقدمه خواهر پادشاه تایلند منتشروامیدواراست نسخهای از این کتاب به زبان فارسی نیز منتشر شود تا مردم ایران به شکل رسمی با ریشههای ایرانی خاندان بوناک و میراث ماندگار شیخ احمد در تایلند آشنا شوند.
آپایچیپ بونناک با اشاره به حساسیتهای رسانهای و سیاسی موجود در منطقه، تأکید ویژهای بر لزوم پیشبرد هوشمندانه و تدریجی پروژههای فرهنگی مشترک با ایران داشت و با درک کامل از فضای رسانهای و گفتمان حاکم در منطقه تأکید کرد: پروژههایی مانند دهکده فرهنگی آیوتایا، تولید کتبی که از سوی خاندان بوناک تهیه میشود در فاز معرفی عمومی نباید مستقیماً به نام یا برند رسمی ایران گره بخورند چراکه ممکن است از سوی برخی جریانهای بیرونی بهعنوان اقدام سیاسی تلقی شده و موجب ایجاد موانع یا حساسیتهای زودهنگام و در این چارچوب، نقش ایران باید بیشتر در طراحی محتوایی، پشتیبانی فکری و هدایت نرم باشد و اجرای میدانی، رسانهای و نهادسازی در ظاهر با مشارکت نهادهای بومی تایلند انجام گیرد.
وی افزود: هدف ما، پیشبرد پروژههاست، نه دیدهشدن آنها بهعنوان ابتکار رسمی دولت ایران. به همین دلیل، توصیه میشود نقش ایران در فازهای طراحی، برنامهریزی محتوایی، تأمین پژوهش و ارتباط این دو پروژه با برندهای محلی یا منطقهای ارائه و این نگاه بهویژه در پروژههای مربوط به بازسازی چهره شیخ احمد قمی یا روایت تاریخی خانواده بوناک از حساسیت خاصی برخوردار و لازم است با رویکرد فرهنگی،تمدنی، نه تبلیغاتی،سیاسی به آن پرداخته شود.
رایزن فرهنگی ایران در تایلند نیز با اشاره به تلاشهای چند سال اخیر رایزنی در توسعه روابط فرهنگی با تایلند، گزارشی اجمالی از فعالیتهای فرهنگی، پروژههای اجرا شده و ظرفیتهای همکاری دوجانبه ارائه داد و تصریح کرد: رایزنی فرهنگی ایران همواره کوشیده در چارچوب احترام متقابل، پیوندهای فرهنگی و تاریخی میان دو کشور را زنده نگه دارد و آن را بهصورت خلاقانه و مردمی به نسل جدید منتقل کند.
زارع بی عیب همچنین، گفت: در سالهای اخیر، مجموعهای از برنامههای متنوع فرهنگی در تایلند اجرا شده که از جمله آنها میتوان به برگزاری هفتههای فرهنگی ایران در بانکوک، راهاندازی قفسه کتابهای ایرانی در کتابخانه ملی TK Park، نمایشگاههای خوشنویسی، برنامههای ایرانخوانی، اکران فیلمهای سینمایی و مستند ایرانی با موضوع مقاومت و صلح، ترجمه آثار فارسی به تایلندی، کارگاههای آموزشی و نشستهای دانشگاهی با همکاری اساتید تایلندی اشاره کرد.
وی تأکید کرد: رایزنی فرهنگی ایران در تایلند، تلاش کرده ایران را نهفقط در قالب رسمی یا سیاسی، بلکه در هیأت ملتی فرهنگی، شاعرانه، معنوی و اهل تعامل انسانی معرفی و تجربه موفق ارتباط مستقیم با مردم، بهویژه نسل جوان تایلند، نشان داده هر زمان تصویر ایران از فیلترهای رسانهای عبور کرده و مستقیماً به مردم رسیده، استقبال و همدلی واقعی ایجاد شده است.
رایزن فرهنگی کشورمان با اشاره به همکاریهای موفق قبلی با دانشگاههای چولالونگکورن، ماهیدول سیام و...، مرکز فرهنگی TK Park و شورای مرکزی اسلامی تایلند، اظهار داشت: این همکاریها میتوانند در دوره جدید، با ورود شخصیت فرهیختهای چون وزیر اعظم به تهران، به سطح نهادی و پایدار ارتقا یابند.
وی همچنین به ظرفیتهای موجود در دیپلماسی رسانهای و دیجیتال اشاره و افزود: رایزنی در ماههای اخیر، با راهاندازی تلویزیون اینترنتی و فضای مجازی موجود، بستری جدید برای پخش آثار هنری، مذهبی و تاریخی ایران به زبان تایلندی فراهم کرده و این بستر میتواند در هماهنگی با مرکز فرهنگی بوناک، برای معرفی روایتهای مشترک از تاریخ دو کشور، بهویژه در خصوص شیخ احمد قمی، مورد استفاده قرار گیرد.
رایزن فرهنگی کشورمان با تأکید بر روابط فرهنگی میان ایران و تایلند گفت: تاریخ، ریشههای مشترک را اثبات کرده، امروز نوبت ماست که آینده را بر این پایهها بسازیم و ما با استفاده از فرصت ایجادشده، پروژههای مشترک را از مرحله تفاهم، وارد مرحله اجرا و نهادسازی خواهیم کرد.
زارع بی عیب به تبیین جایگاه، وضعیت و واقعیتهای امروز جمهوری اسلامی ایران پرداخت و تأکید کرد: شناخت صحیح از ایران، نه از طریق رسانههای غربی، بلکه تنها از مسیر تعامل مستقیم فرهنگی، گفتوگوی نخبگان و ارتباط نزدیک با مردم، امکانپذیر است که متأسفانه رسانههای جریانساز غربی، تصویری تحریفشده، اغراقآمیز و وارونه از ایران ارائه میدهند که با واقعیت موجود در این کشور فاصله بسیار دارد.
لزوم معرفی تصویر واقعی ایران در تایلند
رایزن فرهنگی کشورمان تأکید کرد: دیپلماسی فرهنگی ایران، همواره بهدنبال تعامل معنادار و صمیمانه میان ملتهاست، نه نمایش مستقیم قدرت رسمی و پروژههایی چون دهکده فارسیان یا تأسیس مرکز مطالعاتی مشترک، اگر با حمایت ضمنی ایران و اجرای محلی انجام شود، ماندگارتر، مردمیتر و پذیرفتهشدهتر خواهد بود.
وی با اشاره به ظرفیتهای بیبدیل خاندان بوناک و شخصیت ایشان، این مأموریت را فرصت تاریخی برای جهش در روابط ایران و تایلند دانست و افزود: با مدیریت، برنامهریزی و پشتکار، میتوان این پیوند را به الگویی ماندگار در دیپلماسی فرهنگی آسیایی تبدیل کند.
رایزن فرهنگی کشورمان با اشاره به تحولات منطقهای اخیر، بهویژه تجاوزات متعدد و مستقیم رژیم صهیونیستی به خاک ایران، توضیح داد : جمهوری اسلامی ایران در چارچوب اصل دفاع مشروع و بازدارندگی هوشمند، با اقتدار و حکمت، پاسخهای دقیق و درعینحال مبتنی بر اصول بینالمللی داده است.
وی همچنین، گفت: ایران هیچگاه آغازگر درگیری نبوده، اما هرگز اجازه نداده تعرض به استقلال و تمامیت ارضیاش بیپاسخ بماند و واکنش ایران به تجاوزها، از موضع قدرت و نشان داد که جمهوری اسلامی، کشوری با پشتوانه مردمی، ظرفیت دفاعی درونی و اراده استراتژیک است.
رایزن فرهنگی کشورمان به نقش اساسی رهبر معظم انقلاب اسلامی در هدایت کشور در بحرانها اشاره کرد و گفت: رهبری هوشمندانه ایشان، توانسته کشور را با تکیه بر جوانان مؤمن، متخصص و دارای انگیزه ملی، از چالشها عبور داده و به مرحلهی خودکفایی راهبردی برساند و جمهوری اسلامی ایران امروز، در همه عرصهها، به جایگزینهای درونی برای نخبگان ترورشده دست یافته و سیستمسازی توانمندی شکل داده است که هیچ تهدیدی قادر به متوقف کردن آن نیست.
زارع بی عیب ضمن اشاره به تلاشهای رسانهای رایزنی فرهنگی برای معرفی تصویر واقعی ایران در تایلند، پیشنهاد داد: رسانهها و دانشگاههای تایلندی با اعزام هیأتهای آکادمیک، رسانهای و فرهنگی به ایران، از نزدیک با واقعیتهای ایران آشنا که ترویج این شناخت صحیح، میتواند به ایجاد دیپلماسی مردمی پایدار کمک کند.
رایزن فرهنگی کشورمان با تأکید بر اینکه ایران همواره از تعامل فرهنگی، تبادل علمی و ارتباط مستقیم میان ملتها استقبال میکند، گفت: ایران و تایلند با توجه به اشتراکات تمدنی، تاریخی و روحیه صلحدوستی، میتوانند الگویی موفق از دیپلماسی فرهنگی مستقل و آسیایی را به جهان ارائه و الگویی مبتنی بر احترام متقابل، شناخت عمیق و همکاری سازنده میان تمدنهای شرقی شود.
روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی