«فریاد کودکان گرسنه غزه وجدان جهانی را به صدا درآورد»- مسئول خانه فرهنگ ایران در لاهور
کنفرانس سیرت النبی (ص) با حضور پژوهشگران و شخصیتهای بزرگ علمی و دینی ملی و بین المللی از کشور های ایران، لبنان، مصر و پاکستان به همت اداره اوقاف ایالت پنجاب برگزار شد و سخنرانان مقالات خود را در رابطه با موضوع مهم وظیفه دولت در تربیت و آموزش در استفاده از فضای مجازی در پرتو سنت نبوی ارائه کردند.
_crop.jpg)
اصغر مسعودی مسئول خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران در لاهور در سخنانی با اشاره به جایگاه مهم رسانه اظهار داشت: دنیای امروز با انقلابی عظیم در حوزهی رسانههای اجتماعی روبروست؛ رسانههایی که مرز میان فرستنده و گیرنده را از میان برداشتهاند و هر انسان، با یک تلفن همراه، میتواند صدایی جهانی داشته باشد. در چنین جهانی، اگر جامعهای نتواند فرهنگ استفاده از این ابزارها را آموزش دهد.
وی افزود: ناخودآگاه به قربانی آن تبدیل خواهد شد. اینجاست که وظیفهی دولتها در تربیت رسانهای مردم، بهویژه کودکان و نوجوانان، جایگاهی کلیدی مییابد. جایگاه آموزش رسانهای در نگاه دینی اسلام، دینی است که بر آموزش، آگاهی و مسئولیتپذیری در سخن تأکید دارد.
مسعودی اشاره داشت: وظایف دولت در تربیت رسانه های اجتماعی در پرتو سیره پیامبر(ص) نهادینهسازی سواد رسانهای در نظام آموزشی سواد رسانهای، یعنی توانایی فهمیدن هدف پیام، تحلیل محتوا، تشخیص خبر درست از جعلی، و تولید محتوای مسئولانه می باشد و دولت وظیفه دارد که این مهارتها را از مدارس ابتدایی تا دانشگاهها، وارد برنامه درسی کند. همانگونه که پیامبر (ص) از «تعلیم» آغاز کرد، ما نیز باید از آموزش رسمی و ساختاریافته شروع کنیم.
مسئول خانه فرهنگ کشورمان در لاهور با توجه به آموزش اخلاق رسانهای بر پایهی سیره نبوی تاکید کرد: رسانه فقط ابزار نیست؛ رفتار است و رفتار باید اخلاقمحور باشد. دولت باید برنامههایی برای آموزش: صداقت در فضای مجازی، احترام به کرامت انسانها در پستها و دیدگاهها، پرهیز از اشاعهی فحشا، شایعه و تهمت، را توسعه دهد. پیامبر اکرم (ص) فرمود: مَن کان یُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ، فَلْیَقُلْ خَیْرًا أَوْ لِیَصْمُتْ (کسی که به خدا و روز قیامت ایمان دارد، باید سخن نیک بگوید یا سکوت کند).
وی در ادامه، گفت: هیچ سیاستی در زمینه رسانه، بدون حضور معلمان آگاه، والدین مطلع و مربیان رسانهای آموزشدیده، پایدار نخواهد بود. دولت باید دورههای تخصصی تربیت رسانهای برای مربیان و معلمان برگزار کند، خانوادهها را با چالشها و فرصتهای فضای مجازی آشنا سازد، و از ظرفیت طلاب و فرهیختگان مذهبی در جهت آموزش رسانهای بهره بگیرد.
راغب حسین نعیمی، عضو شورای اسلامی نظریاتی پاکستان در سخنانی، به تبیین ابعاد مختلف این همایش پرداخت و بیان داشت که موضوعات اصلی این کنفرانس عبارتاند از جایگاه سیرت پیامبر اکرم (ص)، نقش و کارکرد شبکههای اجتماعی، مسئولیتهای حکومت در این زمینه و همچنین بهرهگیری درست و هدفمند از فضای مجازی.
وی تأکید کرد که پیوند این موضوعات تنها زمانی بهثمر خواهد نشست که اصل «امر به معروف و نهی از منکر» در جامعه تحقق یابد. به گفته نعیمی، اگر فضای مجازی و ابزارهایی مانند VPN بدون قاعده و چارچوب رها شوند، جامعه دچار تشتت و فروپاشی اخلاقی خواهد شد.
وی افزود: برای آنکه شبکههای اجتماعی به ابزاری سازنده تبدیل شوند، باید نظام آموزش و تربیت تقویت شود، اخلاقیات نیکو ترویج یابد، صداقت و حقیقتگویی محور قرار گیرد و برنامهریزی جدی برای مصونسازی نسل جوان از انحراف و گمراهی صورت پذیرد.
سید ضیاءالله شاه بخاری رئیس جمعیت متحده اهل حدیث در سخنرانی خود ضمن قدردانی از برگزارکنندگان، اظهار داشتند که پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم پیامآور خیر و نیکی بودند و خداوند امت اسلامی را «بهترین امت» نامیده است؛ امتی که مأموریت دارد مردم را به سوی خیر و صلاح فراخواند.
وی خاطرنشان کرد که رسول گرامی اسلام از تمامی ابزارهای ارتباطی و رسانهای زمان خویش بهره بردند؛ از جمله بازارهای تجاری، موسمهای عبادی بهویژه ایام حج که بهترین فرصت برای رساندن صدا به جمعیتهای انبوه بود. همچنین ملاقات با بزرگان قبایل در نقاط مختلف، ارسال نامهها و اعزام نمایندگان، استفاده از منبر و حتی ساخت منبری موقت در غدیر خم با قرار دادن جهاز شتران بر روی هم، همه و همه نمونههایی از بهرهبرداری هوشمندانه پیامبر از ابزارهای رسانهای زمان خویش بود.
ندیم کامران نماینده جامعه مسیحی لاهور، حضور خود در در کنفرانس سیرتالنبی صلیاللهعلیهوآلهوسلم مایه افتخار دانست و تصریح کرد که در شخصیت پیامبر اسلام تعالیمی وجود دارد که حتی رعایت حقوق حیوانات نیز در آن مورد توجه قرار گرفته است.
وی اظهار داشت: امروز در حالی که دینی منسوب به آن شخصیت والا با معضلاتی همچون فرقهگرایی، تعصبات و تنگنظری مواجه است، بر ماست که سنتها و سیره حقیقی پیامبر اکرم (ص) را زنده کنیم و این آموزهها را به نسل آینده، بهویژه جوانان منتقل نماییم.
ندیم کامران تأکید کرد: پیامبر اسلام پیامآور صلح، محبت و برادری بودند و در پاکستان هر فردی حق دارد در آرامش و امنیت زندگی کند. این حقی است که باید همگان از آن بهرهمند شوند. ما باید آنچه را بر زبان میآوریم، در زندگی عملی نیز پیاده کنیم تا مردم تنها شنونده سخنان ما نباشند، بلکه کردار ما را نیز شاهد باشند؛ و تنها در آن صورت است که این پیامها اثرگذار خواهد شد.
مفتی محمد ساقی اَزهری امام و خطیب مسجد سبز گنبد لاهور در سخنرانی خود تأکید کرد: همانگونه که رسول خدا (ص) جامعه آن روز را از فساد و بیعدالتی پاک ساختند، امروز نیز دولت موظف است در فضای رسانههای اجتماعی از رواج غیبت، بهتان و دروغ جلوگیری کند و جلوی هتک حرمت و پایمال شدن حیثیت افراد را بگیرد.
الشیخ محمد احمد البدر الاستاد اظهار داشت: انسان در برابر خود سه مسیر دارد؛ راه نیک و پسندیده، راه زشت و ناپسند، و راهی میان این دو که راه متشابهات است. وظیفه انسان آن است که تنها مسیر نیک را برگزیده و از بدیها و لغزشها بپرهیزد و حتی از راه متشابهات نیز دوری جوید تا در مسیر هدایت و کمال باقی بماند.
علامه محمد حسین اکبر، رئیس «حوزه علمیه منهاج الحسین» لاهور، با اشاره به ولادت با سعادت پیامبر اکرم (ص) بیان کرد: هنگام میلاد آن حضرت، خبر ولادت را خود خداوند به جهانیان رسانید و همه تاج و تختها در برابر عظمت این رویداد فرو افتادند. امروز نیز اگر ما از نعمتهای بیشمار الهی بهرهمندیم، همه از برکت وجود «رحمة للعالمین» است. خداوند وعده داده است که امت پیامبر را از عذاب فراگیر محفوظ بدارد؛ از همین روست که بر خلاف امتهای پیشین، که به سبب گناهانشان دچار عذاب الهی میشدند، امت رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلم با وجود کثرت گناهان، از عذاب عمومی در امان مانده است.
علامه مفتی محمد رمضان سیالوی خطیب داتا دربار در سخنانی، به نقش و جایگاه رسانههای نوین بهویژه شبکههای اجتماعی پرداخت و تأکید کرد که اختیار و مدیریت تمام رسانههای نوین و شبکههای اجتماعی در دست غرب است؛ زیرا همه این ابزارها و پلتفرمها ساخته و پرداخته آنان است.
به گفته وی، ماهیت رسانههای اجتماعی چنین است که «نزدیک را دور و دور را نزدیک» جلوه میدهند. ممکن است کسی میلیونها دنبالکننده و طرفدار داشته باشد، اما در بزنگاههای حقیقی زندگی، حتی خبر مرگ او نیز بهموقع به کسی نرسد.
علامه مفتی الخبیر آزاد رئیس کمیته رویت هلال پاکستان و امام جمعه پادشاهی مسجپ لاهور افزودند: اگر خانوادهها و نهادهای اجتماعی توجه کنند، میتوانند کودکان و نوجوانان را از محتوای ناپسند و آسیبزای فضای مجازی بازدارند و مسیر آنان را به سوی ارزشهای اخلاقی هدایت کنند.
وی همچنین به یکی از وقایع سیره پیامبر اسلام اشاره کردند؛ آنگاه که بانویی هر روز زباله بر سر پیامبر میریخت و چون چند روز غیبت کرد، پیامبر بزرگوار به عیادت او رفتند. این واقعه، نمونهای روشن از اخلاق عظیم نبوی است که باید به جامعه معرفی گردد. اگر چنین الگوهایی در فضای مجازی ترویج یابد، انسانها میتوانند از بسیاری از آسیبها و لغزشها در امان بمانند.
خانم عثمان زرّین نازیه، استاد زبان فارسی دانشگاه پنجاب تأکید کرد که وجود مبارک پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم برای بشریت برترین الگوی عمل است.
وی خاطرنشان ساخت: در فضای رسانههای اجتماعی، هر فرد در پی آن است که پیام خویش را به گوش جهانیان برساند. وظیفه ما این است که در این بستر، مقصود حقیقی اسلام را بازگو کنیم، اسلامهراسی را از میان ببریم و سیمای اصیل و حقیقی دین را به درستی معرفی نماییم.
استاد زبان فارسی دانشگاه پنجاب افزود: توجه به جایگاه زن و تبیین مقام والای او در تعالیم اسلامی ضرورتی اجتنابناپذیر است و همچنین باید این حقایق به نسل جوان منتقل شود تا آگاهانه مسیر خویش را بپیمایند.
طاهر رضا بخاری، مدیر کل اوقاف و امور دینی پنجاب گزارشی از روند برگزاری برنامههای مرتبط با سیرتالنبی ارائه داد و به بخشهای گوناگون آن از جمله مسابقات علمی، ادبی و دینی، نگارش کتابهای نعتیه و پژوهشهای مرتبط اشاره کرد.
روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی