ویکتوریا آراکلوا به نمایندگی از رییس دانشکده شرق شناسی و از  اعضای هیئت‌علمی فعال در حوزه‌های میان‌رشته‌ای بر اهمیت برگزاری چنین نشست‌هایی در ارتقای شناخت متقابل فرهنگی تأکید کرد و خیام را یکی از نمونه‌های درخشان از هم‌نشینی ریاضیات و شعر در تمدن اسلامی دانست.

امیر ضیغمی دبیر علمی همایش و استاد دانشگاه اسلونی و مدیر علمی دانشکده شرق‌شناسی، با اشاره به جایگاه ویژه خیام در تاریخ علم و ادب، از همکاری ثمربخش رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در فراهم‌سازی زمینه علمی این نشست قدردانی کرد.

در ادامه، محمد اسدی‌موحد رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، به ابعاد چندگانه شخصیت خیام پرداخت.

وی خیام را نمونه‌ای کم‌نظیر از اندیشمندان تمدن ایرانی-اسلامی خواند که هم در قلمرو شعر و هم در ریاضیات، نجوم و فلسفه خوش درخشیده و میراثی جهانی از خود بر جای نهاده است. اسدی‌موحد تأکید کرد که رباعیات خیام، گرچه در ظاهر ساده و موجز به نظر می‌رسند، اما در لایه‌های عمیق‌تر خود حامل مفاهیم عمیق فلسفی و هستی‌شناسانه‌اند.

بخش نخست ارائه‌های علمی این همایش با سخنرانی ضیغمی ادامه یافت که با موضوع ملاحظاتی درباره شاعران رباعی‌سرای آران و شروان ایراد شد. وی در مقاله خود به تحلیل جایگاه رباعی در میان قالب‌های شعری فارسی پرداخت و تأکید کرد که سادگی و ایجاز رباعی، آن را به رسانه‌ای مناسب برای بیان اندیشه‌های ژرف در کوتاه‌ترین شکل تبدیل کرده است. دکتر ضیغمی به نقش رباعیات خیام در فرهنگ عمومی اشاره کرد و گفت: رباعیات خیام به‌گونه‌ای هستند که مردم آن را به‌راحتی حفظ می‌کنند و در زندگی روزمره خود به کار می‌گیرند.

 در ادامه، نوید اعطار شرقی استاد دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) قزوین، به بررسی تأثیر شعر خیام بر ادبیات فرانسه پرداخت. وی با ذکر نمونه‌هایی از آثار نویسندگان و شاعران نامدار فرانسه، از جمله ویکتور هوگو، آلفونس دو لامارتین و آندره ژید، شباهت‌ها و تأثیرات اندیشه خیامی را در ادبیات فرانسه بررسی کرد و نشان داد که چگونه مفاهیم شک‌گرایی، جبر، و حیرت هستی‌شناختی در رباعیات خیام، الهام‌بخش جریان‌هایی در شعر مدرن اروپا بوده‌اند.

در بخش دیگری از این همایش، آنا ماتساکیان از دانشگاه اسلونی، پژوهشگر ادبیات ارمنی، مقاله‌ای با عنوان نگاهی به ترجمه‌های ارمنی رباعیات خیام و بازتاب آن در اندیشه ادبی ارمنی ارائه داد. وی با بررسی تطبیقی چند ترجمه برجسته از رباعیات خیام به زبان ارمنی، روند انتقال معنا و سبک شعری خیام را به فرهنگ ارمنی تحلیل کرد. همچنین با قرائت نمونه‌هایی از رباعیات به زبان‌های فارسی و ارمنی، زیبایی‌های زبانی هر دو نسخه را به نمایش گذاشت.

پایان‌بخش ارائه‌های علمی، مقاله‌ای بود از آلن  هایراپتیان از دانشگاه اسلونی با موضوع روش‌های موجود برای تشخیص رباعیات اصیل خیام از رباعیات منسوب به او. وی با بهره‌گیری از دیدگاه‌های علمی  بزرگان ادب فارسی، روش‌های تاریخی و محتوایی شناسایی رباعیات اصیل خیام را تحلیل کرد و به نقد انتساب نادرست برخی رباعیات پرداخت که در طول تاریخ به نام خیام شهرت یافته‌اند. 

روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی