ظرفیتهای اندیشه ملاصدرا برای جهان معاصر در آنکارا تبیین شد
آنکارا - ترکیه: دانشگاه علوم اجتماعی آنکارا با همکاری مؤسسه یونس امره، رایزنی فرهنگی ایران در آنکارا، مرکز پژوهشهای تمدن توحیدی و انتشارات لیترا، همایش بینالمللی با عنوان «بازسازی میراث فلسفی مشترک ایران و ترکیه در چارچوب حکمت متعالیه» برگزار کرد.
در این برنامه که به مناسبت ترجمه کتاب «الأسفار الأربعة» اثر فیلسوف بزرگ اسلامی ملاصدرا به زبان ترکی برگزار شد، پیشینه عمیق فلسفی دو کشور بهصورت گسترده مورد بررسی قرار گرفت و ظرفیتهای اندیشه ملاصدرا برای جهان معاصر در بستری دانشگاهی تبیین شد.
آیین افتتاحیه با سخنرانی علی عثمان کورت، رئیس دانشکده الهیات دانشگاه علوم اجتماعی آنکارا آغاز شد. وی در سخنان خود جایگاه تعیینکننده ملاصدرا در فلسفه اسلامی را برجسته کرد و بر نقش علمی ترجمه الأسفار الأربعة در پیشبرد پژوهشهای فلسفی در ترکیه تأکید داشت.
همچنین، اهمیت ظرفیتهای روششناختی سنت حکمت متعالیه برای فهم مسائل امروزین جهان فکری مورد اشاره قرار گرفت.
ترجمه؛ پُلی به سوی گفتوگوهای نوین فرهنگی میان ملل
دومین سخنرانی افتتاحیه توسط موسی کاظم آریقان، رئیس دانشگاه علوم اجتماعی آنکارا ارائه شد. وی ضمن ابراز خرسندی از حضور در این گردهمایی علمی که با هدف بازنگری در میراث مشترک فلسفی دو کشور در چارچوب حکمت متعالیه برگزار شده است، یادآور شد که نخستین مرحله این همایش ماه گذشته در ایران برگزار شده و با وجود عدم امکان حضور فیزیکی، ارائهها بهصورت برخط دنبال شده است.
وی در ادامه سخنان خود، بر اهمیت تاریخی فعالیتهای ترجمه در گردش و تحول افکار فلسفی و شکلگیری ظرفیتهای مفهومی جدید تأکید کرد.
آریقان خاطرنشان کرد که ترجمه الأسفار الأربعة، حاصل شش سال تلاش علمی دقیق، بستر مهمی برای پژوهشهای فلسفی در ترکیه فراهم آورده است.
وی افزود: ترجمه صرفاً انتقال واژگان نیست بلکه امکانساز شکلگیری عرصههای نوین گفتوگو میان فرهنگها و مفاهیم است.

رئیس دانشگاه علوم اجتماعی آنکارا با اشاره به نقش نهضتهای ترجمه در شکلگیری دورههای درخشان تاریخ فلسفه یادآور شد که ترجمه آثار یونانی به عربی، انتقال متون عربی به لاتین در قرون میانه و تعاملات زبانی دوران مدرن در اروپا، همگی نقش تعیینکنندهای در ظهور مکاتب فلسفی داشتهاند. در این چارچوب، ترجمه الأسفار الأربعة گامی مهم برای شکلگیری حوزههای پژوهشی تازه در ترکیه معرفی شد.
وی همچنین، استمرار تاریخی اشتراکات فلسفی ایران و ترکیه را یادآور شد و ملاصدرا را نمونه برجسته این پیوند فکری دانست و تأکید کرد که پژوهشها درباره اندیشه صدرا در ترکیه بهویژه در دو دهه اخیر، بهشکلی چشمگیر افزایش یافته است.
سومین سخنران افتتاحیه، محمدحسن حبیباللهزاده، سفیر جمهوری اسلامی ایران در ترکیه بود. وی با تأکید بر پیوندهای تاریخی و فرهنگی دو کشور، به انعکاس پررنگ این روابط در جهان اندیشه اشاره کرد و نقش حکمت متعالیه را در ایجاد زبان مشترک فکری میان دو ملت برجسته دانست.
تأثیر حکمت صدرا بر هویت فرهنگی
این همایش در قالب سه نشست تخصصی برگزار شد. در نشست نخست، غلامرضا اعوانی تأثیر فیلسوفان پیشاسقراطی بر آثار ملاصدرا را بررسی کرد؛ آلپرسلان آچیکگنچ بازسازی میراث فلسفی مشترک را در چارچوب حکمت متعالیه تحلیل کرد.
حمید پارسانیا به تأثیر حکمت صدرا بر هویت فرهنگی پرداخت و صالح یالین مفهوم «قوه و فعل» را در متافیزیک صدرا بررسی کرد.
در نشست دوم، محمدمهدی گرجیان عربی مقالهای با عنوان «تصوف اسلامی و عقلانیت صدرایی» ارائه کرد. سعدی یلماز به بررسی رابطه نفس و ادراک پرداخت؛ دکتر حسین غفاری تحلیل صدرا از دوگانه روح و بدن را ارزیابی کرد و حجتالاسلام علی امینینژاد نظریه «وحدت شخصی وجود» را بهتفصیل تبیین داشت.
نشست سوم با ارائههای حجتالاسلام سید علی موسوی و قاسم کاظم درباره ادبیات انواع وجود و مسیر کمال انسان ادامه یافت.

اختتامیه برنامه با نشست ارزیابی به ریاست حسن اکنات برگزار شد. در این بخش، حجت السلام سیدعلی موسوی، رئیس مرکز تمدن توحیدی، شمیل اؤچال، رئیس هیأت مترجمان، و عرفان کِلکیتلی، نماینده انتشارات لیترا، گزارشی جامع از روند برگزاری نشست علمی تخصصی اسفار در ایران و ترکیه پرداختند. در این نشست اوچال و کِلکیتلی، گزارشی از روند 6 ساله ترجمه الأسفار الأربعة و اهمیت آن برای ادبیات فلسفی ترکیه ارائه کردند.
در پایان این نشست، تأکید شد که انتشار این اثر به زبان ترکی آغاز دورهای تازه در پژوهشهای فلسفه اسلامی در ترکیه محسوب میشود.
روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
