هیأت عالی رتبه جمهوری اسلامی ایران به ریاست وزیر محترم میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و جمعی از مدیران فرهنگی و سیاسی کشورمان در این اجلاس حضوری فعال خواهد داشت.

فرآیند تمهید و تدارک این سفر در همکاری نزدیک میان دستگاه­‌های مختلف و با محوریت سفارت جمهوری اسلامی ایران در یونان، از حدود 4 ماه قبل در جریان است.

مجمع تمدن‌های کهن؛ یک ظرفیت بالقوه برای بازیابی تمدنی آینده

تمدن نه یک مقوله انتزاعی و صرفاً تاریخی، بلکه انباشت تجربه و حافظۀ طولانی بشر است؛ انباشتی از هنر، دانش، مهارت، آیین‌ها، شهرنشینی، نظام‌های حقوقی و الگوهای همزیستی که نسل‌ها آنها را ساخته و به دست آیندگان سپرده‌اند. از این منظر، توجه به تمدن‌های کهن، صرفاً پاسداشت گذشته نیست؛ سرمایه‌گذاری برای آینده‌ای است که جهان امروز بیش از هر زمان به آن نیاز دارد.

مجمع تمدن‌های کهن نهادی متمایز در معماری همکاری‌های فرهنگی جهان معاصر است. این مجمع با مشارکت کشورهایی شکل گرفته که هرکدام تاریخ طولانی در شکل‌دهی به اندیشه، هنر، دین، معماری و دانش بشری دارند.

ایران، یونان، چین، مصر، هند، عراق، ایتالیا، پرو و بولیوی در کنار هم یک جغرافیای تمدنی نمادین را می‌سازند؛ جغرافیایی از جنس اندیشه، فرهنگ، هنر، صلح و همزیستی به عنوان «ریشه‌های تمدن بشری».

جهان در حال تجربه نظم نوین

تحولات امروز جهان، از تحولات فناورانه گرفته تا تحولات اقتصادی و از جنگ­ها و منازعات سیاسی گرفته تا بازی­‌های خنده‌­دار برای صلح، همه را می­توان نشانه‌­هایی از شکل­‌گیری نظم نوین جهانی دانست. اما باید گفت، جهان آینده را کشورهایی می‌سازند که ریشه دارند؛ نه کشورهایی که بلندتر فریاد می‌زنند.

از همین منظر، حضور هیأت عالی‌رتبه جمهوری اسلامی ایران در نهمین اجلاس مجمع تمدن‌های کهن که 11-12 دسامبر 2025 در یونان برگزار خواهد شد، تنها یک رویداد دیپلماتیک نیست؛ نمادی از همسویی برای صیانت و بازیابی از سرمایه گذشته برای آینده بشری است. 

ابعاد حائز اهمیت حضور هیأت ایرانی در اجلاس ACF2025 یونان

نخست، ایران در دوره‌ای قرار دارد که برخی بازیگران خارجی تلاش می‌کنند صدای آن را در عرصه بین‌المللی کم‌رنگ کنند. اما سازوکارهایی چون مجمع تمدن‌های کهن بر پایه «هویت تمدنی»، «عمق تاریخی» و «فرهنگ» شکل گرفته‌اند و در چنین سازوکارهایی، نقش ایران نه قابل حذف است و نه قابل چشم‌پوشی. تمدنی که هزاران سال ایستاده، با موج‌های رسانه‌ای منزوی نمی‌شود.

دوم، موضوعات این دور از اجلاس، از جمله مقابله با قاچاق میراث فرهنگی و تأثیرات تغییرات اقلیمی بر آثار باستانی، با چالش‌های واقعی ایران گره خورده‌اند. پدیده‌هایی که نیازمند همکاری جمعی، تبادل تجربه و طراحی ابزارهای نوین مدیریت میراث فرهنگی‌اند. ایران می‌تواند در این حوزه‌ها نقش فعال و پیش‌برنده ایفا کند و در عین حال از تجارب موفق سایر کشورها، بهره­‌گیری کند.

سوم، مجمع تمدن‌های کهن ظرفیت آن را دارد که به بازیگری مهم در آینده روابط فرهنگی و هویتی جهان تبدیل شود. جهانی که در آن، بحران‌های هویتی، تغییرات اقلیمی و جنگ‌های روایت‌ها سرعت گرفته‌اند، بیش از هر زمان به صدای تمدن‌ها نیاز دارد. ایران باید در شکل‌دهی به این آینده نقش ایفا کند، نه فقط در آن حضور داشته باشد.

چهارم، این اجلاس فرصتی مهم برای تعامل با کشورهای همگون و تقویت گفت‌وگوهای فرهنگی و گردشگری است. همکاری‌های تمدنی می‌تواند بستری برای توسعه گردشگری، پروژه‌های مشترک پژوهشی و تقویت پیوندهای مردمی میان ایران و دیگر ملت‌ها باشد.

بنابراین به اجمال باید گفت؛ حضور هیأت ایرانی در نهمین اجلاس مجمع تمدن‌های کهن نه یک حضور تشریفاتی، بلکه گامی در جهت بازیابی نقش تمدنی ایران در جهان امروز است. این حضور نشان می‌دهد که ایران همچنان یکی از ستون‌های اصلی حافظه فرهنگی بشر است و در ساختن آینده جهان، سهمی طبیعی و غیرقابل‌انکار دارد.

تمدن‌های کهن در مسیر بازیابی‌اند؛ و ایران نیز باید در این مسیر، همچون گذشته، یکی از راهگشایان باشد.

روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی