سبزعلی موسی خان، رئیس دانشکده مطالعات مالایی دانشگاه یوام (UM) گفت: این اولین برنامه مشترک میان ماست و امیدواریم در آینده بتوانیم همکاری‌های موثر و سازنده بسیاری داشته باشیم.

وی، مولانا را همزه وصل ایران و مالزی اعلام کرد و گفت: مولانا در ادبیات عرفانی جایگاه ویژه‌ای دارد و مردم مالزی به ادبیات عرفانی و سلوک الی الله مشتاق هستند و ادبیات عرفانی مولانا می‌تواند نجات بخش باشد.

سخنران دوم این همایش، داتوک احمد مراد مریکن، استاد دانشگاه آی آی یو ام مالزی (IIUM) و رومی شناس بود. وی گفت: من به مولانا عشق می‌ورزم. 40 سال پیش با مولانا آشنا شدم و به خاطر علاقه وافر به مولانا نام فرزندم که هم اکنون 32 ساله است را رومی گذاشتم. من مولانا را زندگی می‌کنم و معتقدم برای شناخت مولانا باید خیلی تلاش کرد.

حبیب رضا ارزانی، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مالزی نیز در این مراسم، گفت: در جهانی که اغلب با مرزهای سیاسی، منافع اقتصادی و موانع زبانی تقسیم می‌شود، این فرهنگ و معانی است که واقعاً می‌تواند بین ملت‌ها پل ایجاد کند. تمدن‌ها از طریق تسخیر یا رقابت شکوفا نمی‌شوند، بلکه از طریق گفتگو، مهرورزی و انسانیت مشترک شکوفا می‌شوند. در میان بزرگترین معماران این پُل معنوی، جلال الدین رومی، شاعر و عارف ایرانی است که پیام عشق و اتحاد او از قرن سیزدهم تا زمان ما همچنان طنین انداز است.

وی تصریح کرد: مولانا جلال‌الدین رومی تمدن را نه حاصل قدرت و امپراتوری، بلکه نتیجه بیداری روح و پیوند انسان‌ها می‌داند. به باور او، بنیاد حقیقی هر تمدن، عشق الهی است که همه موجودات را به هم پیوند می‌دهد. او با شعرهای شورانگیز خود از تولد دوباره انسان در پرتو عشق سخن می‌گوید؛ عشقی که انسان را از مرگ روحی به حیات جاوید می‌رساند.

ارزانی افزود: از دید مولانا، عشق، زبانی است فراتر از هر زبان بشری؛ زبانی که مرز نژاد، ملت و دین را درمی‌نوردد. ملت‌ها با صدها زبان سخن می‌گویند، اما دل تنها یک زبان می‌شناسد؛ زبان عشق. تمدنی که بر پایه عشق بنا شود، نه با دشمنی و تفاوت، بلکه با رحمت، احترام و شناخت متقابل شناخته می‌شود.

وی یادآور شد: یعنی درک و احساس مشترک مهم‌تر از واژه‌های مشترک است. دو انسان ممکن است هم‌زبان باشند اما بیگانه و دو ملت با زبان‌های گوناگون می‌توانند در همدلی متحد شوند. در نظر مولانا، گفت‌وگوی تمدنی از ترجمه آغاز نمی‌شود، بلکه از همدلی و مهرورزی آغاز می‌شود.

رایزن فرهنگی کشورمان در ادامه سخنانش، راه‌های پیوند میان تمدن‌ها از نگاه مولانا را بیان کرد و گفت: مولانا، شاعر عشق و پیام‌آور همدلی، نماد جاودانه گفت‌وگوی میان تمدن‌هاست. او می‌آموزد که پل میان ملت‌ها نه از سنگ و فولاد، بلکه از درک، مهرورزی و انسانیت مشترک ساخته می‌شود. در نگاه او، عشق زبان جهانی و همدلی پایه صلح پایدار است. اگر بخواهیم تمدنی بنا کنیم، باید بیاموزیم با دل سخن بگوییم، نه فقط با زبان.

سخنران بعدی این همایش خانم شفاعت السرا صلاح الدین، استاد دانشگاه یوام مالزی (UM) بود. وی به بررسی تفسیر مولانا از طریق هنرهای نمایشی مالایی پرداخت.

این استاد دانشگاه در خصوص تاثیرپذیری برخی از شاعران مالایی مانند حمزه فنصوری و راجا علی حاجی از مولانا گفت: ما باید تلاش کنیم در قالب های نوین برای شناخت مولانا به جامعه ی مالایی تلاش کنیم. استفاده از اجراهای موسیقی با استفاده از اشعار مولانا یکی از مهمترین راه‌های انتقال مفاهیم ارزشمند مولانا به نسل جوان است.

وی سپس گفت: حضور مولانا در دنیای مالایی متنی نیست، بلکه عقلی و معنوی است. فلسفه او توسط متفکران مالایی که آن را از طریق تجارب زبانی، فرهنگی و منطقه‌ای خود بیان کردند، جذب، بازتفسیر و باز بافت شد. از طریق حمزه فنصوری، عشق عرفانی مولانا در بیت مالایی سروده شد. از طریق رجاعلی حاجی، حکمت او در آموزه‌های اخلاقی تجسم یافت.

سخنران پایانی این همایش، مهدی سلطانزاده، استاد دانشگاه یوام مالزی (UM) بود. وی ضمن معرفی مولانا و بیان بخشی از خدمات مولانا به جهان اسلام و احصای کتب نوشته شده توسط او گفت: آثار مولانا به طور گسترده در سراسر ایران، آسیای مرکزی و عثمانی پخش شد. جهان، شکل دادن یک هویت عرفانی اسلامی مشترک که فراتر از سیاست است تکه تکه شدن مولانا به این ترتیب پُلی شد بین قطعات شکسته شده جهان اسلام، یک وحدت معنوی را ارائه می دهد که امپراتوری های سیاسی نمی توانند به دست آورند.

وی تصریح کرد: کیمیای عشق و شعر و ذکر الهی مولانا باعث بازگشت پیام او شد. فاجعه به نو شدن و ناامیدی به اشراق عرفانی. با بینش او دین نشاط و عرفان هدف خود را بازیافت و انسانیت کرامتش حمله مغول ممکن است بدن او را متلاشی کند، جهان اسلام، اما مولانا روح خود را زنده کرد - احیایی که همچنان ادامه دارد الهام بخشیدن به جویندگان حقیقت در طول قرن‌ها و تمدن‌ها.

روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی