اربعین در فراسوی مرزها؛ شاعران بلخ و سرپل از عاشورا سرودند
آئین اختتامیه یازدهمین کنگره شعر و ادبیات عاشورایی افغانستان با حضور علما، بزرگان، شاعران و نویسندگان از ولایات بلخ و سرپل در مدرسه یحیی بن زید(ع) شهر سرپل برگزار شد.

سید سکندر حسینی بامداد رئیس انجمن هنر و ادبیات آئینی افغانستان با مروری کوتاه بر کارنامه انجمن هنر و ادبیات آئینی افغانستان، گفت: انجمن هنر و ادبیات آئینی افغانستان از آغاز تأسیس تاکنون، کنگرهها و جشنوارههای متعددی را برگزار کرده که یکی از آنها، کنگرهی واژههای تشنه بوده است.
وی افزود: در واژههای تشنه هدف اصلی ما پاسداری و گسترش ادبیات آئینی، بهویژه شعر عاشورایی بوده است. در یک قرن اخیر، ادبیات دینی و آئینی افغانستان از نظرکمّیت و کیفیّت تولید آثار، با کمرنگی و رکود مواجه بوده و ما کوشیدهایم این جریان را دوباره زنده کنیم. در این مدت، دهها اثر ارزشمند در قالبهای شعر، داستان، مقاله و پژوهشهای علمی گردآوری و منتشر کردهایم. در این دوره نیز نزدیک به صد اثر توسط دبیرخانه این کنگره دریافت شده است.
حسینی بامداد، استمرار این رویداد را نهتنها عامل پاسداشت فرهنگ عاشورا، بلکه پلی برای پیوند نسل جوان با ارزشهای ماندگار دینی و انسانی دانست.
رئیس انجمن هنر و ادبیات آیینی افغانستان خاطرنشان کرد: این انجمن به منظور نهادینه سازی ادبیات ارزشی و شکل دهی یک جریان ریشهدار در حوزه ادبیات ارزشی گامهای استواری برداشته است و اکنون نیز بیش از پیش برای تقویت این جریان تلاش خواهد کرد و مصمم است این رویداد بزرگ ادبی را به نقاط مختلف و دور افتاده افغانستان بکشاند تا شاهد یک تحول بنیادین در این حوزه در افغانستان باشیم.
سید روحالله حسینی رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در افغانستان با اشاره به پیشینه فرهنگی و تاریخی سرپل، این ولایت را «جغرافیای باستانی-دینی» نامید که همواره بستر رویش فرهنگ و اندیشه بوده است.
وی در تبیین مفهوم «ادبیات متعهد» گفت: در نظریههای ادبی، ادبیات متعهد گونهای از هنر است که علاوه بر زیباییشناسی، رسالت اخلاقی و مسئولیت اجتماعی بر دوش دارد. این مفهوم در آثار بزرگانی چون رودکی، فردوسی، سنایی، مولوی و اقبال لاهوری متجلی است. ذات هنر، و بهویژه شعر، ذاتاً تعهدآفرین است و میتواند وجدان جمعی یک ملت را بیدار و هدایت کند.
حسینی با استناد به سخنان معصومین(ع) و آموزههای قرآن، بر این نکته تأکید کرد که پایداری شعر آئینی فارسی در طول قرون، ریشه در محتوای معنوی و دینی آن دارد. حتی در عصر دیجیتال و فناوری، هنر اصیل و محتوای والا، جایگاه خود را از دست نمیدهد.
رایزن فرهنگی ایران در افغانستان نیز به پرهیز از عوامزدگی در شعر اشاره داشت و افزود: شاعر نباید تنها به جلب توجه زودگذر بپردازد، بلکه باید آثاری بیافریند که عمق اندیشه، اصالت زبان و ماندگاری معنایی داشته باشد. شعر عاشورایی باید از سطح شعار عبور کرده و به سطح شعور برسد.
وی ابراز کرد: به باور او، عاشورا صرفاً یک حادثه تاریخی نیست، بلکه «نقطه اتصال» نسلها و فرهنگهاست. این واقعه، همچون یک زبان مشترک معنوی، در هر دوره، ظرفیت بازخوانی و بازتولید ارزشهای انسانی را دارد.
حسینی، تنهایی امام حسین(ع) و شکوه محبت او را یادآور شد و گفت: محبت امام حسین(ع) در اربعین، از شکل یک آیین محلی فراتر رفته و امروز به یک جریان مردمی و جهانی بدل شده است؛ جریانی که مرزهای قومیت و مذهب را درمینوردد.
رایزن فرهنگی کشورمان همچنین، به پیوند عاشورا و مهدویت با شعار و آرمان حسینی و حساسیت رسانههای غربی و صهیونیستی نسبت به اربعین اشاره داشت.
وی تأکید کرد که شاعران باید رسالت خود را در خلق و حفظ ادبیات عاشورایی بهعنوان «مکتب نجات انسان از مادیگرایی و بازگرداندن او به معنویت» درک کنند. به گفته¬ی او، شعر میتواند دریچه¬ی ورود به ساحت قدسی عاشورا باشد.
محمد علم محمدی عضو اخوت شورای اسلامی با ذکر روایتی درباره اجازه گرفتن از مادر برای دیدار پیامبر(ص)، بر اهمیت احترام به والدین و دعای خیر مؤمنان تأکید کرد. وی به حدیث مشهور پیامبر(ص) درباره جایگاه امام حسن(ع) و امام حسین(ع) اشاره داشت.
در پایان، جمعی از شاعران آیینی به شعرخوانی پرداختند که از جمله میتوان به حمزه عابر، بابا فاخر، سید عبدالله حسینی و موسی مهربان اشاره کرد.
این رویداد فرهنگی با ابتکار و میزبانی انجمن هنر و ادبیات آئینی افغانستان باهمکاری مدرسه علمیه یحیی بن زید(ع) شکل گرفت و همچون سالهای گذشته، محفلی برای همنشینی اندیشه، شعر و معنویت بود.
روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی