«همگرایی منطقه‌ای در پرتو اعتماد و اقتدار»: چشم‌اندازی تحلیلی بر هفدهمین اجلاس سران اکو در خانکندی
در جهان پرآشوب امروز، تنها از طریق تقویت اعتماد متقابل، همگرایی پایدار و ایستادگی مقتدرانه در برابر تهدیدات، می‌توان ساختاری امن، صلح‌آمیز و توسعه‌گرا را برای منطقه رقم زد. پیام ایران در اجلاس سران سازمان همکاری اقتصادی (اکو)، دعوت به همکاری عزتمندانه و هوشمندانه است تا فرصتی برای ساختن آینده‌ای روشن‌تر و امن‌تر فراهم شود.
اصغر فارسی معاون دیپلماسی عمومی و تبلیغات خارجی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به مناسبت برگزاری هفدهمین اجلاس سران سازمان همکاری اقتصادی (اکو) در خانکندی، نوشت: اجلاس سران سازمان همکاری اقتصادی (اکو) در خانکندی، در زمانی حساس و سرنوشت‌ساز برای منطقه قفقاز و فراتر از آن برگزار شد. این نشست، نمایانگر تلاقی منافع، فرصت‌ها و چالش‌های ژئوپلیتیکی در منطقه‌ای است که بازیگران محلی و فرامنطقه‌ای با رویکردهای متنوع و گاه متضاد، در پی تأثیرگذاری بر آینده آن هستند. جمهوری اسلامی ایران، به عنوان یکی از کشورهای کلیدی عضو اکو، حضور فعال و موثر در این اجلاس را با اعزام هیئت عالی‌رتبه به ریاست جناب آقای دکتر مسعود پزشکیان، به مثابه اعلام عزم ملی برای ارتقای همگرایی اقتصادی، فرهنگی و سیاسی منطقه تلقی می‌کند.
جایگاه راهبردی ایران در معادلات منطقه‌ای
ایران با برخورداری از موقعیت ژئوپلیتیکی استراتژیک، به عنوان شاهراه ترانزیتی و پل ارتباطی میان قاره‌های آسیا، اروپا و خاورمیانه، نقشی محوری در توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل، انرژی و تجارت منطقه ایفا می‌کند. ظرفیت‌های گسترده اقتصادی، از جمله منابع انرژی، بازار مصرف وسیع و ذخایر انسانی، زمینه را برای نقش‌آفرینی فعال‌تر ایران در ساختارهای همکاری منطقه‌ای فراهم آورده است.
فراتر از ابعاد اقتصادی، اشتراکات عمیق فرهنگی، زبانی و مذهبی میان ایران و کشورهای عضو اکو به ویژه جمهوری آذربایجان، زمینه‌ساز ظرفیت‌های نادری برای ارتقای همکاری‌های فرهنگی و پیوندهای تمدنی است که می‌تواند به افزایش سطح اعتماد و در نهایت پایداری منطقه‌ای کمک شایانی نماید.
ضرورت همگرایی اقتصادی و فرهنگی؛ بستر تحقق امنیت پایدار
برگزاری اجلاس اکو در خانکندی که خود نمادی از اراده بازیگران منطقه‌ای برای عبور از فضای تفرقه و تشتت است، فرصتی بی‌بدیل برای تاکید بر ضرورت تعمیق همکاری‌های اقتصادی، توسعه کریدورهای حمل و نقل و ایجاد زنجیره‌های ارزش منطقه‌ای فراهم آورد. همگرایی در این حوزه‌ها نه تنها به توسعه زیرساخت‌ها و رشد اقتصادی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند نقش مهمی در کاهش تنش‌های سیاسی و تقویت امنیت جمعی ایفا نماید.
در ابعاد فرهنگی، سرمایه‌های مشترک تاریخی و تمدنی بین ملت‌های عضو اکو می‌تواند به عنوان محور اصلی دیپلماسی فرهنگی مورد بهره‌برداری قرار گیرد. تقویت پیوندهای فرهنگی، تبادل هنری، علمی و آموزشی، نه تنها فضای تعامل را تسهیل می‌کند بلکه سد محکمی در برابر نفوذ بیگانگان و تلاش برای دامن زدن به اختلافات خواهد بود.
مقابله مقتدرانه با تهدیدات فرامنطقه‌ای؛ عزم ملی ایران
در سال‌های اخیر، افزایش فعالیت‌های تجاوزکارانه و مداخله‌جویانه رژیم صهیونیستی در منطقه و به ویژه اقدامات خصمانه علیه جمهوری اسلامی ایران، امنیت ملی و ثبات منطقه‌ای را به چالش کشیده است. این تجاوزات، اگرچه با هدف ایجاد شکاف و بهره‌برداری از فضای سیاسی منطقه انجام می‌پذیرد، اما پاسخ قاطع و وحدت ملی مردم ایران، بازدارندگی بی‌سابقه‌ای را شکل داده که پیام روشنی برای تمامی بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای به همراه دارد.
اصغر فارسی معاون دیپلماسی عمومی و تبلیغات خارجی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
در این بستر، انتظار منطقی و به‌حق ایران این است که کشورهای منطقه، خصوصاً همسایگان فرهنگی و تمدنی چون جمهوری آذربایجان، با اتخاذ مواضع صریح و همکاری مستمر، فضا را برای بهره‌برداری دشمنان مشترک خود تنگ‌تر کنند و زمینه‌های همکاری امنیتی و اطلاعاتی را تقویت نمایند.
پیوند فرهنگی و اعتماد؛ زیربنای همکاری پایدار
اعتماد به عنوان رکن اصلی هرگونه همکاری پایدار، بیش از آنکه مفهومی سیاسی باشد، در بستر فرهنگ، ادب و تاریخ مشترک منطقه معنا پیدا می‌کند. سروده نظامی گنجوی، که میراث گرانبهای فرهنگی ایران و آذربایجان است، بیانگر این واقعیت است که پیمان وفا با دوست، بهترین سپر در برابر دشمنان بیرونی است:
چو با دوست پیمان وفا برگرفتز دشمن نیاید خلل گر گرفت
این بیت زیبا که در اعماق فرهنگ دو ملت جاری است، مبنایی فرهنگی برای تقویت روابط دوستانه و همکاری‌های استراتژیک فراهم می‌آورد. ایران بر این اساس، خواهان منطقه‌ای است که در آن حاکمیت ملی، استقلال و امنیت همه اعضا محترم شمرده شود و مداخلات بیگانگان از آن حذف گردد.
جمع‌بندی و چشم‌انداز آینده
اجلاس اکو در خانکندی نماد عزم جمعی کشورهای عضو برای حرکت به سوی آینده‌ای استوار بر پایه همکاری‌های همه‌جانبه اقتصادی، فرهنگی و سیاسی. جمهوری اسلامی ایران با سابقه‌ای درخشان از استقلال، قدرت ملی و سرمایه‌های فرهنگی و اقتصادی بی‌نظیر، خود را متعهد به پیشبرد این راهبرد می‌داند.در جهان پرآشوب امروز، تنها از طریق تقویت اعتماد متقابل، همگرایی پایدار و ایستادگی مقتدرانه در برابر تهدیدات، می‌توان ساختاری امن، صلح‌آمیز و توسعه‌گرا را برای منطقه رقم زد. پیام ایران در این اجلاس، دعوت به همکاری عزتمندانه و هوشمندانه است تا فرصتی برای ساختن آینده‌ای روشن‌تر و امن‌تر فراهم شود.
روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
